The torii là công trình xây dựng truyền thống của Nhật Bản thường được nhìn thấy tại lối vào của đền thờ Shinto (Sandō), nó là biểu tượng cho thấy sự chuyển tiếp từ thế giới phàm tục đến thế giới thần linh.
Những cánh cổng đơn giản màu đỏ này từng được xây dựng bằng gỗ và đá nhưng ngày nay nó đã được thay thế bằng bê tông, thép không gỉ và những vật liệu khác. Các tài liệu tham khảo cho thấy những cánh cổng này có từ năm 922 nhưng nguồn gốc của chúng vẫn là một bí ẩn.
Có rất nhiều giả thuyết khác nhau về nguồn gốc của những cánh cổng Torii. Một giả thuyết nói rằng chúng có nguồn gốc từ những cánh cổng Torana được sử dụng tại các đền thờ đạo Hindu ở Ấn Độ. Những cánh cổng Torana được sử dụng lần đầu tiên bởi Phật giáo sau đó du nhập vào Nhật Bản. Các nhà nghiên cứu khác lại nghiêng về giả thuyết những cánh cổng Torii có nguồn gốc từ Trung Quốc vì chúng rất giống các cổng chào (Pailou) của Trung Quốc (đây là giả thuyết đáng tin cậy nhất). Những cánh cổng Hongsalmun của Hàn Quốc giống với Torii về cấu trúc và màu sắc. Tương tự như Torii, những cánh cổng này cũng được đặt gần nơi linh thiêng để đánh dấu ranh giới.
Đền thờ Sandō được dành riêng cho các thần Inari và tại lối vào đền thờ, có hàng trăm cánh cổng Torii được kính tặng bởi các gia đình thương nhân nhầm tỏ lòng biết ơn. Fushimi Inari Taisha ở Kyoto có hàng ngàn cánh cổng Torii và mỗi cánh cổng được mang tên của người tặng.
Cổng Torii nổi tiếng nhất ở Nhật Bản là cánh cổng tại đền thờ Itsukushima nằm trên đảo Miyajima thuộc thành phố Hatsukaichi. Khu liên hợp này được đưa vào danh sách di sản thế giới của UNESCO. Ngoài việc được xem như là một báu vật quốc gia, thì hình ảnh cánh cổng Torii trước núi Misen được coi là một trong 3 quang cảnh tiêu biểu của Nhật Bản.
Cánh cổng được xây dựng vào năm 593 và được trùng tu vào năm 1168. Phiên bản hiện tại được xây dựng từ năm 1875. Cổng Torii cao 16m và được xây dựng bằng gỗ long não. Khi thủy triều lên, cánh cổng trông như đang nổi trên mặt nước. Du khách thường chèn đồng tiền vào vết nứt dưới chân cánh cổng và cầu nguyện. Đây là một phong tục rất phổ biến tại đây.
Toàn bộ hòn đảo được xem là nơi linh thiêng nên thường dân không được phép đặt chân lên đảo. Do đó, một cánh cổng Torii đã được xây dựng trên mặt nước để cho những người hành hương đi qua trước khi bước vào không gian linh thiêng của hòn đảo.
Ngoài ra, để giữ sự thanh khiết cho ngôi đền, những trường hợp tử vong và sinh nở không được phép xảy ra gần ngôi đền kể từ năm 1878. Ngày nay, thậm chí những người phụ nữ mang thai gần ngày sinh, những người già và những người mắc bệnh nan y bị buộc phải di chuyển vào đất liền.
Trần Đình Phú
Theo japancoolture.com