Lễ hội màu sắc Holi là một trong những lễ hội lớn ở Ấn Độ tổ chức vào ngày rằm của tháng Phalgun, tức tháng 3 Dương lịch.

Ở mỗi vùng khác nhau trên đất nước Ấn Độ, lễ hội Holi mang mỗi tên gọi và tập tục riêng. Nhưng điều khiến Holi trở nên độc đáo và đặc biệt là tinh thần lễ hội vẫn được giữ gìn nguyên vẹn xuyên suốt đất nước Ấn Độ rộng lớn cũng như trên toàn thế giới, nơi mà nó diễn ra.

Trước khi lễ hội Holi bắt đầu, các khu chợ trở nên nhộn nhịp bởi nhiều người đổ xô đi mua sắm. Bột màu và thuốc nhuộm dùng trong lễ hội gọi là gulal và abeer, được bày bán khắp nơi trên phố. Súng xịt nước (pichkaris) với thiết kế bắt mắt và sáng tạo là một phần không thể thiếu trong lễ hội này, đây là món đồ thu hút sự chú ý của trẻ em bởi nó là công cụ để xịt ướt những người tham gia lễ hội.

Những người phụ nữ trong gia đình tất bật chuẩn bị nấu bữa ăn thịnh soạn với các món truyền thống như gujiya, mathri và papri cho cả gia đình cũng như những người quen tới tham dự. Ở một số nơi, đặc biệt là miền Bắc Ấn Độ, người ta còn chuẩn bị cả món papad và khoai tây chiên cho dịp lễ này.

Holi còn được gọi là Lễ hội Mùa xuân, bởi nó đánh dấu sự xuất hiện của mùa này trong năm. Sự u ám của mùa đông nhường chỗ cho mùa xuân đầy niềm vui và hy vọng cũng như những ngày hè tươi sáng.

Quanh lễ hội Holi có nhiều truyền thuyết khác nhau, phổ biến nhất là câu chuyện vua quỷ Hiranyakashyap buộc mọi người dân trong vương quốc thờ phụng mình, trong khi đó, con trai của ông là Prahlad lại thờ thần Vishnu. Vì ghen ghét, Hiranyakashyap ra lệnh cho Holika ném Prahlad vào lửa, nhưng Prahlad không hề hấn gì do được thần Vishnu bảo vệ và Holika sau đó bị đốt cháy thành tro bụi. Kể từ đó, lửa mừng (được gọi là Holika) thường được thắp lên vào đêm trước khi lễ hội Holi chính thức diễn ra để ăn mừng chiến thắng của cái thiện trước cái ác và cũng là cách thể hiện lòng sùng kính thần.

Ngay từ sáng sớm, những người tham gia lễ hội tụ tập thành từng nhóm hát hò nhảy múa. Những gói bột màu và bóng nước được tung lên không trung hoặc ném vào nhau. Chất liệu bột màu thường được pha trộn từ nhiều loại thực vật để có thể dễ dàng tẩy sạch.

Sau khi bữa tiệc đường phố kết thúc, những người tham gia lễ hội trở về nhà tắm rửa sạch sẽ rồi dùng bữa với gia đình và khách mời. Người ta tặng nhau kẹo ngọt và những cái ôm mang thông điệp ấm áp vào dịp lễ. Người Ấn Độ xem lễ hội màu sắc Holi là dịp để mọi người giảng hòa với nhau, bỏ lại sau lưng những thù hận, oán ghét.

Uyển Nhi
(Tổng hợp và lược dịch)