21_21 Design Sight (2007)

Ảnh: 21_21 Design Sight

Tác phẩm này đánh dấu cuộc gặp gỡ của hai trong số những kiến trúc sư có tư duy thiết kế phá cách nhất Nhật Bản, 21_21 Design Sight là sự hợp tác giữa Ando và nhà thiết kế thời trang nổi tiếng Issey Miyake. Tòa nhà đặc biệt này được thiết kế với mục đích không chỉ dùng để trưng bày các tác phẩm, mà còn là minh chứng để chứng minh kiến trúc là một trong những yếu tố làm phong phú thêm cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Hãy dành chút thời gian chiêm ngưỡng mái thép được chà nhám cẩn thận, lấy cảm hứng từ khái niệm A-POC ("A Piece of Cloth") của Issey Miyake. Mặc dù tòa nhà đa phần tọa lạc dưới lòng đất, nhưng nhờ các tấm kính được bố trí nhô lên mặt đất một cách khéo mà ánh sáng tự nhiên vẫn tràn ngập căn hầm bê tông phía bên dưới.

Bảo tàng nghệ thuật tỉnh Hyogo (2002)

Ảnh: 663highland / Creative Commons, Hyogo Prefectural Museum of Art

Bảo tàng nghệ thuật tỉnh Hyogo ở Kobe là một công trình ấn tượng khác của vị kiến trúc ưa thích sử dụng vật liệu bê tông. Phòng trưng bày nghệ thuật được khai trương vào năm 2002, trưng bày nhiều tác phẩm của các nghệ sĩ nổi tiếng trong và ngoài Nhật Bản. Yếu tố nổi bật nhất của không gian nghệ thuật này là những cầu thang, đã trở thành nguồn tư liệu sáng tác cho các nhiếp ảnh gia trong suốt nhiều năm qua. Với kiến trúc nổi bật tương tự như các tác phẩm nghệ thuật mà nó đang trưng bày, Bảo tàng nghệ thuật tỉnh Hyogo thực sự là điểm đến đặc biệt cho người yêu nghệ thuật đến từ mọi tầng lớp.

Nhà thờ Ánh sáng (1989)

Ảnh: S. Ken / Creative Commons, Church of Light

Nếu bạn có dịp ghé thăm thị trấn nhỏ Ibaraki, cách Osaka khoảng 25km, sẽ là điều hối tiếc nếu không đến thăm Nhà thờ Ánh sáng, một trong những công trình kiến trúc đặc trưng của Ando. Nhà thờ là sự pha trộn giữa thiết kế kiến trúc, tâm linh và lịch sử, tất cả gộp chung trong một tòa nhà. Khu nhà Kitô giáo cách tân này, không phải bàn cãi, là một trong những công trình gây kinh ngạc nhất.

Tòa nhà với vật liệu chủ yếu là bê tông được thiết kể để “chơi đùa với ánh sáng” - ý tưởng khá tương tự với công năng của các cửa sổ kính màu tại các nhà thờ Thiên chúa giáo truyền thống - nhưng ông hoàn toàn cải biên ý tưởng trên. Lớp vỏ bê tông mang hơi hướng thiền định tối tăm của tòa nhà bị xuyên thủng bởi cây thánh giá truyền ánh sáng tự nhiên vào hội trường nhà thờ. Là kết tinh giữa sự đổi mới và sự đơn giản, đây chính là tác phẩm mà người hâm mộ Tadao Ando không thể bỏ lỡ.

The Oval tại Bảo tàng nghệ thuật Benesse, Naoshima (1995)

Ảnh: Alex Roman, Chichu Art Museum, Naoshima, from his book “From Bits to the Lens”

Ando đóng vai trò lớn trong việc kiến tạo cảnh quan của Naoshima, hòn đảo hiện là một trong những điểm đến để thưởng thức nghệ thuật đương đại nổi tiếng nhất Châu Á, và có lẽ là cả thế giới.

The Oval được coi là một trong những công trình tâm đắc nhất của Ando vì nó là một khách sạn. Chỉ có khách lưu trú tại The Oval mới có cơ hội chiêm ngưỡng không gian bên trong, được xây dựng trên nền ý tưởng: sự cộng sinh giữa thiên nhiên, nghệ thuật và kiến trúc. Vì thế, tòa nhà dễ dàng hòa nhập với không gian xung quanh nhưng cũng không bị hạn chế bởi chính không gian đó. Được xây dựng trên một ngọn đồi nhìn ra biển nội địa Seto hòa lẫn trong vẻ đẹp tự nhiên của đảo Naoshima, The Oval chính là hương vị độc đáo mà công trình của Ando mang đến cho hòn đảo đẹp tuyệt vời này.

4x4 house (2003)

Ảnh: Naoya Fujii / Creative Commons, 4x4 House

Tòa nhà tọa lạc tại Kobe, khoe dáng mạnh mẽ nhờ sự đơn giản. Đây là thành quả đến từ một cuộc thi thiết kế kiến trúc do một tạp chí tổ chức. Cuộc thi yêu cầu Ando và các đối thủ phải tạo ra một khối kiến trúc sao cho phù hợp với yêu cầu cụ thể của địa điểm nơi khối kiến trúc đó tọa lạc. Lắt léo hơn, đây chính là nơi vừa chịu ảnh hưởng lớn từ trận động đất Hanshin, tàn phá khắp cả khu vực từ 10 năm trước.

Khi ông hoàn thành việc xây dựng tòa nhà đầu tiên tại đây, một khách hàng đã yêu cầu Ando xây dựng một tòa tương tự tại khoảng đất bên cạnh. Chính điều này đã cho Ando cơ hội thực hiện ý tưởng ban đầu của ông: hai tòa nhà được chế tác từ các vật liệu khác nhau nhưng sẽ cùng kết hợp với nhau để tạo ra một tác phẩm thiết kế cực kỳ ấn tượng. Nằm trên bờ biển Hyogo, mỗi tầng của hai tòa nhà 4x4 house này là một khối bê tông, kết hợp với nhau và có chức năng như một đài ngắm cảnh, mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp hướng xuống đại dương bên dưới.

Ngô Tuấn
(Lược dịch)