Osaka Culturarium tại Tempozan (1994)

Suntory Museum - Ảnh: Hiromitsu Morimoto / Creative Commons

Một trong những tòa nhà nổi bật nhất của thành phố Osaka là Osaka Culturarium, tọa tại Tempozan. Tòa nhà là minh chứng của tình yêu mà Ando giành cho sứ mệnh thúc đẩy ranh giới kiến trúc trong công cuộc khám phá một trong những chủ đề yêu thích của ông - cuộc gặp gỡ giữa con người, nước và kiến trúc. Tọa lạc tại cảng Osaka, khu triển lãm dễ dàng hòa nhập vào dòng chảy đại dương nằm sát ngay bên, góp phần làm mờ đi ranh giới giữa con người và thiên nhiên.

Bảo tàng Nghệ thuật Chichu (2004)

Chichu Museum - Ảnh: Benesse Art Site Naoshima

Ngày nay, các bảo tàng nghệ thuật đương đại mang phong cách đột phá nhiều đến mức bạn có thể tìm thấy chúng ở bất cứ đâu trên thế giới và một trong số đó là thiết kế của Tadao Ando. Ông có khá nhiều thiết kế trong lĩnh vực này, nhưng nổi tiếng nhất phải kể đến là Bảo tàng Nghệ thuật Chichu.

Luôn mong muốn duy trì sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, Ando luôn chọn thiết kế các bảo tàng dưới lòng đất nhằm tránh làm ảnh hưởng đến cảnh đẹp tự nhiên của Biển nội địa Seto bao bọc quanh hòn đảo. Vẫn duy trì phong cách nghệ thuật tối giản, không gian được xây dựng chủ yếu từ bê tông, tạo phông nền tối hoàn hảo cho các tác phẩm của James Turrell, Walter De Maria và Claude Monet được trưng bày bên trong.

Đền nước Hyogo (1991)

Ảnh: www.architravel.com

Tadao tiếp tục hiện thực hóa hình dung độc đáo của ông về không gian tâm linh với thiết kế này, ban đầu Honpukuji là ngôi đền được thiết kế dành riêng cho giáo phái Phật giáo Shingon. Tổ hợp khu đền gồm đền chính và khu nghĩa trang nối với nhau bằng một con đường đồi dốc lên, thể hiện sự kết nối giữa quá khứ với hiện đại. Bên trên khu đền là một hồ nước phản ánh một cách nghệ thuật vẻ đẹp tự nhiên xung quanh khu đền, hòa quyện vào khung cảnh tổng thể.

Chia đôi hồ là một cầu thang dẫn xuống khu vực linh thiêng nhất đền thờ, khu đền thờ nội. Du khách đến thăm đền sẽ dần dần tiếp cận vào khu đền thờ nội bởi ánh sáng màu đỏ son bật ra từ những bức tường bê tông của lối đi, ánh sáng sẽ càng tỏa sáng hơn khi du khách tiến gần đến trung tâm của thánh đường nội. Tác phẩm này là một ví dụ điển hình về ba chủ đề thường kỳ xuất hiện trong các tác phẩm Ando, mối liên hệ tâm linh, sự kết hợp với ánh sáng và sự hòa lẫn với môi trường tự nhiên.

Nhà nguyện trên mặt nước (1988)

Ảnh: 9gag.com

Ẩn mình giữa những ngọn đồi tươi tốt tuyết phủ của Tomamu, Hokkaido là Nhà nguyện trên mặt nước, một trong những nhà thờ nổi bật nhất cả nước. Nhà thờ do Ando thiết kế, gồm hai hình khối chính, phần khối lớn là nhà nguyện, phần nhỏ hơn là lối vào và một cầu thang xoắn ốc nối liền hai bên. Việc bước vào nhà thờ cũng là một trải nghiệm mang tinh nghi thức, khách thăm sẽ phải di chuyển từ khối lập phương trên đỉnh xuống tầng thấp hơn.

Bảo tàng Sayamaike tỉnh Osaka (2001)

Bảo tàng Sayamaike - Ảnh: Kenpei / Creative Commons

Tác phẩm nghệ thuật kiến trúc này đã có từ rất lâu, trước cả khi các dự án khác của Tadao Ando được khởi công. Bảo tàng được xây dựng trên lòng hồ Sayamaike, hồ nước nhân tạo có lịch sử trải dài từ thế kỷ thứ 7.

Nước luôn là nhân tố chính trong câu chuyện kể về tòa nhà này, thế nên, Ando đã cho nước cuốn vào trong các bức tường của tòa kiến trúc. Cứ mỗi 5 phút, nước được bơm thẳng vào các bức tường bê tông, tạo ra một con hẻm thác nước nhân tạo. Tòa nhà chứa đựng sự hài hòa hoàn hảo giữa các tác nhân nhân tạo lẫn tự nhiên mà chỉ Tadao và nhóm của ông mới có khả năng hình dung ra được.

Ngô Tuấn
(Lược dịch)