Xứng đáng là người thầy của nhân loại khi những định luật, công thức mà ông truyền đạt ở thời đại trước vẫn còn được tiếp tục giảng dạy đến ngày nay.

Chân dung nhà toán học Euclid - Ảnh: kenh14.vn

Euclid (phiên âm tiếng Việt là Ơ-clít) là một nhà toán học lỗi lạc thời Hy Lạp cổ đại, ông được mệnh danh là “cha đẻ của hình học”.  

Ông sống vào thế kỷ thứ 3 TCN tại thành Alexandria ở Ai Cập. Alexandria được mệnh danh là trung tâm học thức lớn nhất thời bấy giờ, thu hút nhiều nhân tài đến từ nhiều nơi tề tụ về để học tập và nghiên cứu.

Lĩnh vực mà Euclid chọn để nghiên cứu khi là một người thầy tại Alexandria và đến suốt cuộc đời chính là hình học. Trước đó, hình học đã được biết đến từ thời những nhà toán học nổi tiếng như Thales, Pythagore… Thời bấy giờ, hình học được xem là một môn khoa học rất hữu dụng giúp ích rất nhiều cho con người trong đời sống, nhất là trong việc đo đạc. Đến thời Euclid, môn hình học được Euclid sắp xếp lại thành hệ thống quy củ và hoàn chỉnh, góp phần khẳng định vị trí của bộ môn khoa học này.

Bằng cách sưu tầm, chọn lọc và phân loại, Euclid đã biến các công thức, định lý hình học của những vị tiền bối đi trước như Thales, Pythagore trở nên hoàn hảo hơn. Những công thức, định lý đơn lẻ được gắn kết với nhau, là cơ sở trong một hệ thống chặt chẽ và logic. Cũng từ đây, bộ sách “Cơ sở của các yếu tố” ra đời, mang nhiều giá trị đối với sự phát triển của môn hình học phẳng, đặt nền móng cho toàn bộ toán học cổ đại. Bộ sách gồm 13 quyển bao gồm những kiến thức về hình học phẳng, số học và hình học không gian. Bộ sách được xem là quyển sách giáo khoa của thế giới trong hơn 2000 năm khi được sử dụng rộng rãi tại nhiều trường học thuộc các quốc gia khác nhau.

Những thành quả khoa học mà Euclid để lại vẫn còn giá trị ứng dụng cao đến ngày nay. Nó là nền tảng cốt lõi cho sự phát triển của môn hình học nói riêng và toán học thế giới nói chung.

Minh Thanh
(Tổng hợp)