Lạm phát là sự tăng giá của hàng hóa và dịch vụ và là chỉ số để đánh giá tình hình tổng thể của một nền kinh tế. Các nền kinh tế phát triển lành mạnh với chính sách tiền tệ hợp lý thường có tỷ lệ lạm phát thấp và ổn định. Ngược lại, môi trường lạm phát cao làm giảm sức mua của đồng tiền. Các nhà kinh tế và các nhà hoạch định chính sách làm việc chặt chẽ với các ngân hàng trung ương để kết hợp các hoạt động thị trường với việc điều chỉnh chính sách tiền tệ nhằm giữ cho mức độ lạm phát được ổn định lâu dài.
Khi lạm phát cao, các ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất để hạn chế tăng trưởng kinh tế và nhu cầu vay vốn. Tương tự như vậy, khi giảm phát, các ngân hàng trung ương sẽ buộc gia tăng cung tiền bởi chính phủ đang nỗ lực kích thích nền kinh tế. Đối với các nhà đầu tư, lạm phát là tiêu chuẩn đánh giá hữu ích vì nó có thể được dùng để dự đoán mức lãi suất trong tương lai. Thông thường lãi suất có mối tương quan nghịch với lợi nhuận thị trường.
Chỉ số giá sản xuất (PPI) là gì?
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) thường được coi là thước đo lạm phát. Số liệu này đo lường sự thay đổi giá của hàng hóa và dịch vụ mà người tiêu dùng mua. Ngoài ra, chỉ số giá sản xuất (PPI) cũng có thể được sử dụng để đánh giá tốc độ thay đổi về giá cả. PPI đo lường sự thay đổi theo thời gian của giá bán từ các nhà sản xuất.
PPI được đo lường như thế nào
Có 3 cách đo lường cơ bản dựa trên 3 giai đoạn khác nhau. Chỉ số có thể được đo trên hàng hóa thô, giai đoạn sản xuất và thành phẩm. Chỉ số Hàng hóa PPI phản ánh chi phí thay đổi của nguyên liệu đầu vào. Chỉ số Chế biến PPI theo dõi những thay đổi về giá cả của hàng hóa trong giai đoạn sản xuất. Core PPI đề cập đến chỉ số hàng hóa đã thành phẩm và những gì mà các nhà kinh tế đề cập đến khi chỉ số giá sản xuất được tham chiếu.
Khi tính toán PPI Core, các chuyên gia thường bỏ qua các mặt hàng dễ bay hơi như năng lượng và lương thực. Những thiếu sót này sẽ làm giảm độ chính xác tổng thể của chỉ số và khó có thể so sánh trên cơ sở lâu dài.
Trần Đình Phú
(Lược dịch từ Investopedia US)