Tour de France được xem là giải đua xe đạp hàng năm lớn nhất thế giới với hàng triệu khán giả dõi theo. Tổ chức tại Pháp và các nước lân cận, giải đua đã làm khán giả say mê từ năm 1903 đến nay, trừ những năm chiến tranh giải bị tạm ngưng (không tiến hành từ năm 1915 đến 1918 và từ năm 1940 đến 1946).
Lộ trình dài 3.600 km trong thời gian 3 tuần, gồm các tuyến lên và xuống đường núi. Không chỉ vậy, tính chịu đựng của các tay đua còn được thử thách bởi thời gian diễn ra là trong mùa hè oi bức nóng. Tour de France hàng năm thu hút các tay đua cũng như các đội đến từ khắp nơi trên thế giới.
Hình ảnh cuộc đua Tour de France tháng 7/2011 - Ảnh: Veeral Patel
Lịch sử Tour de France
Ý tưởng Tour de France bắt đầu từ những năm 1900. Vào thời điểm đó, ở Pháp có một tờ báo thể thao chính - L'Auto Velo. Việc tờ L'Auto Velo cho đăng một bài ủng hộ Albert Dreyfus - người lính Pháp bị buộc tội bán bí mật quân sự cho Đức - khiến nhà tài trợ của L'Auto Velo tức giận và quyết định thành lập một tờ báo thể thao mới làm đối thủ cạnh tranh, Le Velo. Sau vụ Dreyfus, ở Pháp chia thành hai phe - những người tin rằng Dreyfus có tội và những người cho rằng ông vô tội. Nhà tài trợ đứng về phe thứ nhất, đồng thời buộc L'Auto Velo đổi tên thành L'Auto.
Cạnh tranh giữa hai tờ báo trở nên khốc liệt và L'Auto nhanh chóng mất chỗ đứng vào tay đối thủ. Để tồn tại, tờ báo cần làm một điều gì đó mạnh mẽ.
Ý tưởng Tour de France hình thành vào năm 1902 bởi Georges Lefèvre - một nhà báo của L'Auto. Ông muốn có một cuộc đua xe đạp khó khăn, dài, quy mô và tốt hơn so với bất cứ cuộc đua nào trước giờ. Tour de France đầu tiên diễn ra vào năm 1903 với 60 tay đua tham gia tranh giải nhất. Cuộc đua đã diễn ra thành công.
Dreyfus sau đó được minh oan và được nước Pháp tha thứ. Le Vélo ban đầu ra đời nhằm phản đối bài viết ủng hộ Dreyfus cuối cùng phải đóng cửa, không thể đối mặt với thành công của L'Auto và Tour de France.
Trong những năm đầu, các tay đua chủ yếu là người Pháp nhưng chỉ trong vòng 10 năm, cuộc đua đã thu hút cả những tay đua quốc tế và làm hài lòng khán giả trên khắp thế giới.
Những vụ bê bối
Tour de France từng bị cáo buộc là có gian lận, hành động phá hoại và bạo lực. Năm 1905, ước tính có 125 kg đinh rải trên đường ở chặng đầu tiên. Kết quả chỉ có 15 tay đua đến được đích từ hơn 60 người lúc xuất phát.
Năm 1910, cuộc đua chứng kiện vụ tai nạn tử vong đầu tiên của Adolphe Hélière - người bị điện giật khi tắm biển ở Nice vào ngày nghỉ giữa chặng.
Đoàn đua đang leo đèo Col d'Agnes tiến về Plateau de Beille (2011) - Ảnh: Laurent Cipriani
Áo vàng Tour de France
Tour de France được chia thành nhiều chặng và thời gian của mỗi tay đua được tổng hợp hàng ngày để xác định người chiến thắng chung cuộc vào cuối ngày. Tay đua nào có thời gian tích lũy hoàn thành một chặng ngắn nhất sẽ được trao Áo vàng Tour de France vào ngày hôm sau.
Ý tưởng Áo vàng là do biên tập viên Henri Desgrange - trưởng ban tổ chức cuộc đua - đưa ra vào năm 1919, báo L'Auto cũng được in trên giấy vàng. Từ đó, Áo vàng là nguồn cảm hứng cho những bài hát, phim ảnh, sách báo và là niềm ao ước của các tay đua.
Các áo khác
Áo xanh Tour de France có từ năm 1953, được trao cho tay đua chạy nước rút xuất sắc nhất.
Áo trắng chấm đỏ bắt đầu từ năm 1975 và được trao cho tay đua leo núi tài ba nhất. Tay đua này được trao cho danh hiệu Vua leo núi của cuộc đua (King of the Mountains' - KOM) với điểm tích lũy nhiều nhất từ các chặng leo núi suốt đường đua.
Tay đua trẻ xuất sắc nhất (dưới 26 tuổi) – người hoàn thành cuộc đua với tổng thời gian ngắn nhất sẽ được mặc chiếc Áo trắng. Đây là danh hiệu bắt đầu có từ năm 1975.
Lộ trình
Lộ trình Tour de France thay đổi mỗi năm. Nhưng luôn giữ nguyên tiêu chí: cuộc đua bao gồm các con đường núi để thử thách sức chịu đựng của tay đua và luôn luôn kết thúc ở đại lộ Champs-Élysées tại Paris trong hân hoan kèn lệnh.
Những điều cơ bản
Cuộc đua gồm các chặng dài ngày, thời gian đua của mỗi cá nhân được tổng hợp để xác định người chiến thắng chung cuộc.
Tay đua nào có tổng thời gian ngắn nhất sẽ là người chiến thắng.
Thường có 20 đội thi đấu (được xác định bởi các nhà tổ chức Tour de France hàng năm) và mỗi đội có 9 tay đua tham dự.
Thường các tay đua có 2 ngày nghỉ giữa các chặng.
Trần Hồng Điệp
Theo www.thegoodlifefrance.com