Nhà chúng tôi nằm đối diện ngay lối vào bệnh viện Johns Hopkins ở Baltimore. Chúng tôi sống ở tầng dưới, còn tầng trên dành cho bệnh nhân thuê.
Vào buổi tối nọ, tôi đang nấu món súp thì có tiếng gõ cửa. Khi mở cửa, tôi thấy một người đàn ông vô cùng xấu xí. Nhìn chằm vào thân hình lòm khòm và nhăn nheo của ông, tôi tự hỏi chắc ông ta không cao hơn đứa con 8 tuổi của tôi là bao. Nhưng điều đáng sợ là gương mặt ông, méo xệch vì sưng tấy, đỏ và trầy trụa.
Tuy nhiên, giọng ông lại dễ mến. Ông nói: “Xin chào. Tôi đến để hỏi xem cô còn phòng nào cho tôi thuê một đêm được không. Tôi từ vùng biển phía Đông đến đây điều trị vào sáng nay, nhưng giờ phải chờ đến sáng mai mới có xe buýt.”
Ông nói ông đã tìm phòng từ trưa đến giờ nhưng không được. Dường như không chỗ nào còn phòng. “Tôi đoán là vì khuôn mặt của tôi... Tôi biết nó trông đáng sợ, nhưng bác sĩ bảo rằng chỉ một vài lần điều trị nữa...”
Trong khi đang do dự thì những lời tiếp theo của ông đã thuyết phục tôi: “Tôi có thể ngủ trên ghế ở hiên nhà. Chuyến xe của tôi khởi hành sớm vào buổi sáng.”
Tôi bảo chúng tôi sẽ tìm cho ông một chiếc giường, nhưng ngủ ở hiên nhà. Tôi đi vào trong, nấu cho xong bữa tối. Sau khi hoàn tất, tôi hỏi ông có muốn cùng ngồi ăn không. “Không, cảm ơn. Tôi có nhiều đồ ăn rồi.” Ông nói và giơ lên một chiếc túi giấy màu nâu.
Ăn tối xong, tôi đi ra hiên nhà và trò chuyện với ông một lúc. Không mất nhiều thời gian để nhận ra rằng bên trong thân hình nhỏ bé này là một trái tim quảng đại. Ông kể ông kiếm sống bằng nghề đánh bắt để nuôi con gái, năm đứa cháu ngoại và đứa con rể bị tàn tật sau một chấn thương ở lưng.
Ông không kể với giọng than phiền, mà mỗi câu đều ẩn chứa lòng biết ơn. Ông biết ơn vì căn bệnh của ông, hình như là một dạng ung thư da, không đi kèm những cơn đau đớn. Ông cảm ơn Thượng đế vì đã cho ông sức mạnh để bước tiếp.
Đến giờ đi ngủ, chúng tôi đặt một chiếc giường xếp trong phòng bọn trẻ cho ông. Khi tôi thức dậy vào buổi sáng, khăn trải giường đã được xếp gọn gàng và ông thì ở ngoài hiên nhà.
Ông từ chối dùng bữa sáng. Trước khi ra về, ông ngập ngừng như thể yêu cầu một đặc ân, ông nói: “Tôi có thể trở lại đây vào lần điều trị tới được không? Tôi sẽ không gây phiền hà gì đâu. Tôi có thể ngủ trên ghế cũng được.” Ông dừng lại một chút rồi nói thêm: “Các con của cô làm tôi cảm thấy như ở nhà. Người lớn thấy khó chịu với khuôn mặt của tôi, nhưng bọn trẻ thì dường như không để tâm đến.”
Tôi nói với ông rằng ông luôn được chào đón trở lại.
Lần tiếp theo, ông đến vào khoảng 7 giờ sáng hơn.
Ông mang theo một con cá lớn và một bình đầy những con hàu to để làm quà. Ông nói vừa bóc vỏ chúng sáng nay trước khi đi, nên chúng vẫn còn tươi ngon. Chuyến xe buýt của ông khởi hành lúc 4 giờ sáng và tôi tự hỏi ông đã phải thức dậy vào lúc mấy giờ để chuẩn bị những thứ này cho chúng tôi.
Trong suốt những năm ông ghé đến nhà chúng tôi, chưa lần nào ông đến mà không mang theo cá, hàu hay rau quả từ vườn nhà ông.
Có những lần chúng tôi nhận được quà theo đường bưu điện. Cá, sò được đóng trong một thùng rau bina hoặc cải xoăn tươi ngon, từng lá đều được rửa sạch. Biết ông đã phải đi bộ ba dặm để gửi những thứ này cùng số tiền ít ỏi ông kiếm được khiến giá trị của món quà càng tăng gấp đôi.
Lúc nhận được quà, tôi thường nghĩ về câu nói của người hàng xóm sau hôm đầu tiên ông ra về.
“Cô đã cho người đàn ông khủng khiếp đó trọ lại đêm qua sao? Tôi đã đuổi ông ta đi! Cô có thể mất khách khi cho những người như vậy thuê phòng đấy!”
Có thể chúng tôi đã mất khách một hai lần gì đó. Nhưng ồ, giá như họ quen biết ông, có lẽ bệnh của họ sẽ có thể khá hơn.
Gia đình chúng tôi luôn biết ơn vì được quen biết ông. Nhờ ông, chúng tôi học được cách chấp nhận những điều không may mà không oán than và biết ơn Thượng đế vì những điều tốt đẹp.
Gần đây, tôi đến thăm một người bạn. Cô dẫn tôi đi ngắm những loại hoa cô trồng. Chúng tôi bước đến loại đẹp nhất, một cây cúc vàng nở đầy hoa. Nhưng tôi rất ngạc nhiên, sao chúng lại được trồng trong một cái xô cũ, gỉ và sứt mẻ. Tôi tự nghĩ: “Nếu đây là hoa của tôi, tôi sẽ đặt chúng vào chiếc chậu xinh đẹp nhất mà tôi có.”
Nhưng cô bạn đã làm tôi thay đổi suy nghĩ. Cô giải thích: “Chậu đã hết rồi. Và mình biết đây là cây hoa xinh đẹp. Mình nghĩ nó sẽ không phiền khi nằm trong cái xô cũ này. Vì chẳng bao lâu nữa, mình sẽ mang nó ra trồng ngoài vườn.”
Ắt hẳn cô bạn tự hỏi sao tôi lại cười. Tôi đang tưởng tượng về cảnh như thế này trên thiên đàng. Bước đến linh hồn của ông lão đánh cá, có lẽ Thượng đế sẽ nói: “Đây là một linh hồn cao đẹp. Và ông sẽ không phiền lòng khi bắt đầu trong cơ thể nhỏ bé này.”
Chuyện này đã xảy ra cách đây lâu rồi. Và giờ, trên thiên đàng, linh hồn cao đẹp ấy chắc phải cao lớn lắm.
Thoại My
(Dịch từ truyện ngắn Beautiful Flower In A Rusty Bucket)