Những ngôi đền trên khắp miền Nam Ấn Độ rất nổi tiếng về nền ẩm thực linh thiêng. Theo thần thoại Hindu, Vishnu là vị thần am hiểu về cuộc sống và vẻ đẹp. Những món ăn đặc biệt đều được chế biến trong những nhà bếp lớn của ngôi đền với tên gọi madapalli và được phục vụ như là món ăn được ban phước lành cho những người mộ đạo. Người dẫn chương trình truyền hình và chuyên gia ẩm thực Rakesh Raghunathan đã liệt kê một vài món ăn nổi tiếng trong những đền thờ ở miền Nam Ấn Độ.

Đầu bếp, người dẫn chương trình truyền hình và chuyên gia ẩm thực Rakesh Raghunathan - Ảnh: Puliyogare Travels

Nền ẩm thực linh thiêng

Thế giới quan của đền thờ Ấn Giáo không chỉ là tín ngưỡng, mà còn là phần quan trọng trong đời sống con người, bao gồm nghệ thuật, văn học và nền ẩm thực đặc sắc. Kinh thánh của Ấn Giáo đã đặt ra một số quy định liên quan đến thời gian nấu nướng của nhà bếp trong điện thờ, cúng dường thức ăn cho các vị thần như neivedhyam, cũng như cách phân phát những món ăn đó (hay còn gọi là prasad) đến những tín đồ của ngôi đền. Những bản khắc chữ của ngôi đền bao gồm những chi tiết về các loại gỗ đặc biệt để nhóm bếp lửa và công thức nấu ăn mà các vị vua thời trung cổ, những người đặt nền móng xây dựng các ngôi đền này, dâng lên các vị thần của họ. Những món ăn linh thiêng này được chế biến theo mùa từ những nguyên liệu tự nhiên bao gồm các loại rau củ, ngũ cốc, sữa tươi và bơ sữa được thu hoạch từ đất canh tác nông nghiệp của ngôi đền. Các món ăn này sẽ được dâng lên các vị thần và được chia sẻ cho cộng đồng.

Aravanai và chapati tại Điện Thờ Lớn (Big Temple), Srirangam

Các ngôi đền thần Vishnu ở miền Nam Ấn Độ cung cấp nhiều món ăn khác nhau được gọi là thực phẩm ban phước - Ảnh: Puliyogare Travels

Bài thánh ca có từ thế kỷ thứ 8 - Natchiyar Tirumozhi đã ca ngợi bơ sữa, sữa tươi và gạo như là thành phần của món tráng miệng “thần thánh” được gọi là akkaraadisal dành cho vị thần Vishnu. Đền thờ Sri Ranganathaswamy nằm trên hòn đảo của vùng Srirangam, bang Tamil Nadu cũng nhận được nhiều lễ vật trong ngày, nhưng không lễ vật nào nổi tiếng bằng aravani, một món ăn gồm cơm đã được nấu chín, được làm ngọt bởi đường thốt nốt và được nhào nặn với nhiều bơ sữa. Món bánh pudding gạo này được dâng lên cho vị thần Ranganatha và vợ của ngài là nữ thần Ranganayaki lúc 10 tối như là một món tráng miệng trước giờ đi ngủ, khi cánh cửa của ngôi đền được khép lại.

Một món ăn đặc biệt khác của đền thờ là chapati và keera kootu hay món rau bina hầm cũng được dâng lên cho vị thần Ranganatha. Huyền thoại ngôi đền kể về một cô công chúa thuộc đế chế Mughal của vương quốc Hồi Giáo Delhi vào thế kỷ thứ 14 có tên là Tulukka Nachiar, đã phải lòng lãnh chúa Ranganatha của vùng đất Srirangam. Công chúa đã được vinh danh với lễ vật chapatti, một món ăn thuộc miền Bắc Ấn Độ, vào thời điểm giữa trưa tại điện thờ của thần linh.

Món ăn Sambara dosai của Azhagar kovil, Madurai

Nhà bếp của đền Azhagar kovil phục vụ món sambara dosai - Ảnh: Puliyogare Travels

Đây là ngôi đền của thần Vishnu, một vị thần được mệnh danh là “Lãnh chúa có vẻ đẹp phi thường” hay lãnh chúa Sundara Rajan, được xây dựng vào thế kỷ thứ 7. Ngôi đền trở nên nổi tiếng với nhiều lễ vật đa dạng nhưng không có lễ vật nào độc đáo như món sambara dosai, thường được biết tới với cái tên Azhagar Kovil dosai. Đó là món bánh kếp có vị mặn và cay với nguyên liệu là hạt tiêu, hạt thìa là, bột gừng, bột cà ri để cho hương vị của món ăn trở nên nồng nàn. Món ăn này có kích thước bằng một chiếc bánh pizza nhỏ và được chiên xù trong bơ sữa. Đây là món lễ vật khá phổ biến đối với các tín đồ.

Paal payasam, đền thờ Sri Krishna Temple, Ambalapuzha

Ở các ngôi đền Kerala, bánh sữa được nấu kỹ trong bình kim loại đặc biệt có tên uruli - Ảnh: Puliyogare Travels

Paal payasam hay món bánh pudding sữa là món ăn phổ biến ở các đền thờ của thần Vishnu và Krishma tại Kerala để vinh danh vị thần chăn bò yêu thích các sản phẩm từ sữa. Trong số đó, món lễ vật yêu thích là món paal payasam của đền thờ Ambalapuzha temple, một món ăn được chế biến bằng chảo truyền thống uruli của vùng Kerala. Các thành phần như sữa, gạo và đường được chế biến thành món pudding mềm dẻo cô đặc với hương vị rất thơm ngon.

Puliyogare, đền thờ Cheluva Narayana Temple, Melkote

Cơm me cay là đặc sản của các đền thờ thần Vishnu ở miền Nam Ấn Độ - Ảnh: Puliyogare Travels

Những ngôi đền của vị thần Vishnu trên khắp miền Nam Ấn Độ cũng nổi tiếng với món cơm có vị mặn tên là puliogare. Puliogare ở đền thờ Cheluva Narayana tại vùng Melkote, Karnataka, là một phiên bản độc đáo của món cơm gạo lứt với hương vị cay nhẹ được hòa quyện với một ít nước dừa, cơm dừa, me, quế và một chút đường thốt nốt.

Ksheerannam, ngôi đền Sri Padmavati Temple tại Tiruchanur

Các ngôi đền ở Chittoor nổi tiếng với món ksheerannam - Ảnh: Puliyogare Travels

Đền thờ Balaji trứ danh tại Tirupati đã trở nên nổi tiếng với món ladoo. Và trong số đó, món lễ vật đặc biệt đến từ các ngôi đền thờ thần Vishnu ở Andhra Pradesh với tên gọi ksheerannam, món ăn được dâng lên thần linh ở nhiều ngôi đền khác nhau tại quận Chittoor, đặc biệt là tại ngôi đền Sri Padmavati. Đây cũng là một món bánh pudding được làm từ sữa, bơ sữa, gạo và cao lương.

Vân Anh
(Lược dịch)