Takashi Murakami được gọi là Andy Warhol của Nhật Bản. Cũng giống như các họa sĩ Pop Art, Takashi Murakami kết hợp những cái được xem là “cao” với những cái được xem là “thấp”, chuyển đổi chúng thành các tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Takashi Murakami - Ảnh: martinlawrence.com
Phong cách nghệ thuật của Murakami khác với người tiền nhiệm Warhol ở chổ ông không nâng nghệ thuật của mình lên một tầm quá cao mà làm cho nó dễ tiếp cận với mọi người. Ông không chỉ thực hiện các tác phẩm điêu khắc hay những bức tranh mà còn thể hiện nghệ thuật của mình lên những vật dụng hàng ngày như dây chuyền, áo thun, búp bê và thậm chí là những chiếc túi xách Louis Vuitton.
Ảnh: www.spottedfashion.com
Di sản văn hóa Nhật Bản là nguyên tắc cơ bản đối với nghệ thuật của Murakami. Được sinh ra và lớn tại Tokyo, ông hiểu rất rõ là không có sự phân cấp giữa cái gọi là “cao” và cái gọi là “thấp” ở Nhật Bản, vì vậy các nhân vật trong truyện tranh và phim hoạt hình là nguồn cảm hứng được lấy trực tiếp từ nền văn hóa đại chúng.
Ông cũng tạo ra được một thị trường cho riêng mình và hưởng lợi từ nó. Những tác phẩm nghệ thuật trên túi xách Luis Vuitton của ông đã trở thành sản phẩm bán chạy nhất. Một trong những tác phẩm điêu khắc nổi tiếng nhất của ông có tên gọi là Mr. Pointy đã được François Pinault, chủ sở hữu một công ty chuyên tổ chức đấu giá các tác phẩm nghệ thuật Christie’s, mua lại với mức giá kinh ngạc 1,5 triệu USD.
Tác phẩm Mr. Pointy - Ảnh: artnectar.com
Sự nghiệp của Murakami bắt đầu rất kỳ lạ. Ông là sinh viên của Đại học Quốc gia Tokyo, chuyên ngành vẽ tranh phong cách Nhật Bản (Nihonga). Vào thập niên 80, với sự phát triển của nền văn hóa dân gian hiện đại, ông quyết định biến nghệ thuật của mình thành những điều hữu ích trong cuộc sống hàng ngày của người Nhật Bản. Vì vậy, ông bắt đầu phân tích các nhân vật nổi tiếng như Micky Mouse, Hello Kitty, Miffy để giải thích sự thành công của chúng. Kết quả của quá trình phân tích này là sự ra đời của nhân vật Mr. DOB vào năm 1993, đây là nhân vật nổi tiếng nhất của ông.
Tác phẩm Mr. DOB - Ảnh: www.nyartbeat.com
Murakami được gọi là nghệ sĩ của phong cách “superflat”. Đây là phong cách nghệ thuật mô tả những đặc điểm thẩm mỹ của truyền thống nghệ thuật Nhật Bản; bản chất văn hóa và xã hội Nhật Bản sau chiến tranh. Ngoài ra, “superflat” còn được sử dụng để mô tả phong cách nghệ thuật riêng của Murakami và các nghệ sĩ Nhật Bản khác bị ảnh hưởng bởi phong cách của ông. Quy trình tạo ra một tác phẩm của ông gần như là được thực hiện bằng kỹ thuật số. Ban đầu là vẽ tay bản phác thảo rồi được phác họa với Adobe Illustrator sau đó, hình ảnh được in trên vải và sơn lại.
Trần Đình Phú
(Lược dịch)