Cho đến nay, lịch sử phát triển của xã hội loài người đã tồn tại qua nhiều kiểu nhà nước khác nhau. Trong đó, nhà nước xã hội chủ nghĩa là nhà nước kiểu mới, khác về chất so với các kiểu nhà nước trước đó. Vậy mới ở điểm nào và khác như thế nào, chúng ta cùng nhau tìm hiểu.
Nhà nước có nguồn gốc ra đời khi xuất hiện chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất, khi xã hội phân hóa thành các giai cấp… Về bản chất nhà nước là bộ máy dùng để duy trì sự thống trị của các giai cấp này đối với giai cấp khác. Nhà nước mang bản chất giai cấp của giai cấp thống trị.
Thế nào là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam?
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân quản lí mọi mặt của đời sống xã hội bằng pháp luật, do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo.
Bản chất của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Tính nhân dân: Nhà nước của dân, do dân lập nên và nhân dân tham gia quản lí; Nhà nước thể hiện ý chí, lợi ích và nguyện vọng của nhân dân; Nhà nước là công cụ chủ yếu để nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình.
Tính dân tộc: Kế thừa và phát huy những truyền thống, bản sắc tốt đẹp của dân tộc; Có chính sách dân tộc đúng đắn, chăm lo lợi ích mọi mặt của các dân tộc trong cộng đồng dân tộc Việt Nam; Thực hiện đại đoàn kết dân tộc.
Chức năng của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Chức năng đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; Chức năng tổ chức và xây dựng, đảm bảo thực hiện các quyền tự do, dân chủ và lợi ích hợp pháp của công dân.
Vai trò của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong hệ thống chính trị: Thể chế hóa và tổ chức thực hiện đường lối chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam, thể chế hóa và thực hiện quyền làm chủ của nhân dân.Tổ chức xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa. Là công cụ hữu hiệu để Đảng thực hiện vai trò của mình trong xã hội. Là công cụ chủ yếu của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Hiểu rõ về bản chất, chức năng, vai trò của nhà nước ta để mỗi công dân có trách nhiệm trong việc tham gia xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tốt hơn.
Huỳnh Minh Phúc
Giáo viên Giáo dục công dân - Trường Quốc tế Á Châu