Trang chủ»Giáo dục»Giáo dục tiểu học

Giáo dục tiểu học

Nỗ lực lồng ghép giáo dục khí hậu vào các bài học tại Canada

Bất kể là ngọn cỏ đuôi ngựa tìm được trong rừng hay phát hiện gấu Bắc Cực thay đổi hang ổ, học sinh lớp 4 Nora Gemmiti vẫn hứng thú với các lớp học khí hậu tổ chức tại trường.



Các học sinh (từ trái qua) Renee Olinger, Oliver Howe, và Nora Gemmiti làm các “bài báo cáo” nhỏ về những loại cây và bọ “mới phát hiện” quanh khu trường của các em - Ảnh: Nazima Walji / CBC

Cô học sinh 9 tuổi chia sẻ: “Bạn sẽ học được những điều mới và biết cách chăm sóc thế giới này tốt hơn. Các buổi học giúp em trân trọng Trái Đất hơn bởi vì nếu biết được về các loài thực vật và động vật… sắp tuyệt chủng, chúng ta có thể học được cách thay đổi thực tế ấy hay làm điều gì đó để ngăn nó lại.”

Giáo viên tiểu học Wilma Armstrong tiên phong triển khai những lớp học như vậy trong trường của cô. Armstrong lấy cảm hứng từ khoá phát triển chuyên môn trực tuyến cô vừa hoàn thành về giáo dục khí hậu. Cô giáo 20 năm tuổi nghề bộc bạch: “Hiện có rất nhiều nhầm lẫn về biến đổi khí hậu và bọn trẻ đặt ra vô vàn thắc mắc. Giờ tôi có thể tự tin trao đổi vấn đề này với các em.”



Giáo viên tiểu học Wilma Armstrong vận dụng những gì học được trong khoá học trực tuyến vào thực tế giảng dạy và phối hợp với đồng nghiệp - Ảnh: Craig Chivers/CBC

Đại học Lakehead và Viện Giáo dục học Ontario (OISE) thuộc Đại học Toronto vừa qua đã phát động sáng kiến hỗ trợ giáo viên Canada mong muốn tích hợp giáo dục khí hậu và góc nhìn người bản địa châu Mỹ với chương trình chính khoá, từ đó thu hút các nhà giáo dục chú tâm vấn đề này.

Ellen Field, Phó giáo sư giáo dục học tại Đại học Lakehead ở Orillia, Ontario, đồng sáng lập dự án trên với Hilary Inwood từ OISE. Field cho biết: “Chúng tôi muốn giúp giáo viên có thể tích hợp giáo dục biến đổi khí hậu vào chương trình chính khoá một cách tự nhiên, vừa sức nhất.”



Theo Ellen Field, đồng sáng lập dự án, danh sách chờ dài dằng dặc với tên các giáo viên có nguyện vọng theo học khoá đào tạo trực tuyến về giáo dục khí hậu kéo dài 8 tháng cho thấy họ hứng thú với nội dung này như thế nào - Ảnh: Oliver Walters/CBC

Là một trong số 8 dự án giáo dục môi trường nhận trợ cấp chính phủ liên bang, sáng kiến của Field tập trung chủ yếu vào giáo viên. Nghiên cứu kỹ hệ thống giáo dục phổ thông tại Canada, Field nhận ra cách thức học sinh tìm hiểu về vấn đề biến đổi khí hậu có sự bất nhất giữa các vùng trên cả nước. Hầu hết các em sẽ được học chủ đề này tại cấp 1 hoặc cấp 3; nhưng dù thế nào đi nữa, nó cũng chỉ là nội dung nhỏ trong môn khoa học xã hội hay thậm chí là bài tự chọn trong môn khoa học chẳng hạn. Trọng điểm các bài học này thường là kiến thức nền tảng về khoa học khí hậu, ít khi liên hệ với bất kỳ giải pháp hay hành động thực tiễn nào nhằm ngăn chặn biến đổi khí hậu. Cũng theo Field, những giáo viên mong muốn dạy hẳn một môn có trọng tâm biến đổi khí hậu cũng ít có lựa chọn về khoá tập huấn chuyên biệt.

Field cho biết tuy đội ngũ của cô không quảng bá rầm rộ, số lượng giáo viên hứng thú với khoá đào tạo là rất lớn, cho thấy họ mong muốn được tập huấn, phát triển thêm chuyên môn về lĩnh vực này: “Họ có động lực và cũng là những người trò chuyện hằng ngày với lớp trẻ về những chủ đề như thế.”

Cô Armstrong đã tham gia khoá đào tạo miễn phí mở vào mùa xuân 2024, trở thành một trong số 150 học viên là các giáo viên dự bị và đang công tác ở Ontario, British Columbia, Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Nova Scotia, Đảo Prince Edward, New Brunswick. Được biết còn 150 người khác vẫn còn nằm trong danh sách chờ, dự kiến sẽ bắt đầu khoá học vào mùa thu và đông năm nay.

Khoá đào tạo kéo dài 8 tuần theo hình thức học trực tuyến bao gồm nhiều chủ đề như khoa học khí hậu, học tập xã hội - xúc cảm, công lý khí hậu, tri thức người dân bản địa châu Mỹ, cùng tầm quan trọng của sự thật và hành động sửa sai trong giáo dục biến đổi khí hậu. Nhờ nội dung đào tạo mà Armstrong mới cảm thấy thôi thúc bắt tay vào hành động.

Chẳng hạn cô dẫn các bạn trẻ mẫu giáo ra khu rừng gần trường để “đắm mình trong rừng cây”, tức trải nghiệm rừng rậm bằng thị giác, thính giác, khứu giác, rồi tự ngẫm nghĩ về môi trường thiên nhiên xung quanh mình. Cô còn phối hợp với đồng nghiệp đang giảng dạy khối lớp 3 nhằm đổi mới nội dung bài học bổ sung về cây cối.

Cô vận động những giáo viên có hiểu biết lẫn những người có kinh nghiệm trong cộng đồng đến trường chia sẻ, hoạt động cùng học sinh. Ở một buổi học, các bạn trẻ được yêu cầu viết một bài ngắn kiểu thông báo công cộng về những gì học được, qua đó giúp trau dồi cả kiến thức khoa học lẫn kỹ năng truyền thông. Trong buổi học khác, học sinh học về cây cối rồi đi thu thập mẫu vật để “giải phẫu”.

Armstrong bày tỏ: “Tôi thấy các em tự hào khi viết được thông báo cho cả trường đọc, hay khi các em hiểu rõ về một loài cây nào đó và hớn hở trò chuyện với bạn bè về nó.”



Học sinh tiểu học khoe những gì mình đã thu thập được từ “lớp học trong rừng” - Ảnh: Nazima Walji/CBC

Góc nhìn người Châu Mỹ bản địa

Một trong những thành viên cộng đồng địa phương được Armstrong mời đến trường trò chuyện với học sinh về cây cối, rừng rậm, đất đai… là Jerry Ouelette. Thầy Ouelette nguyên là Bộ trưởng Tài nguyên Thiên nhiên Tỉnh bang Ontario, là truyền nhân gia tộc Métis hiện đang sản xuất podcast.



Thầy Jerry Ouellette giảng bài cho các học sinh lớp 3 về cây cối ở “lớp học trong rừng” tại Millbrook, Ontario, Canada - Ảnh: Nazima Walji/CBC

Trở lại trường vào mùa thu 2024, Ouelette tin rằng khuyến khích trẻ tìm hiểu về các góc nhìn khác nhau xoay quanh thiên nhiên sẽ giúp các em trân quý môi trường hơn, thích thú khám phá hơn: “Đặc biệt là ở các bạn nhỏ tuổi, càng tiếp thu nhiều kiến thức bao nhiêu, các bạn càng ham học hỏi, từ đó hiểu biết sâu sắc bấy nhiêu.”



Thầy Jerry Ouellette chia sẻ hiểu biết về cây cối cho thế hệ trẻ với mong muốn các bạn học sinh trân quý thiên nhiên và thích thú tìm tòi, khám phá hơn - Ảnh: Craig Chivers/CBC

Kahsennioyohstha Lauren Williams đồng tổ chức các khoá đào tạo trực tuyến với Maria Vamvalis - giáo viên, nghiên cứu sinh dự bị đồng phát triển nội dung đào tạo. Theo Williams, các nhà giáo dục đăng ký khoá học về khí hậu chính họ cũng muốn học hỏi, hiểu biết sâu sắc hơn.

Mùa xuân vừa qua, nhiều giáo viên bày tỏ mong muốn tìm hiểu cách phối hợp với cộng đồng người châu Mỹ bản địa. Là một giáo viên thuộc tộc người Kanien'kehá:ka sinh sống ở Hamilton, Williams cho biết để chuẩn bị cho dự án, cô sẵn lòng học hỏi từ cả các chuyên gia khoa học khí hậu lẫn hệ thống tri thức người bản địa.

Cô mong muốn nhân rộng tinh thần “xem cộng đồng bản địa như cộng tác viên giáo dục, những truyền nhân lưu giữ tri thức sinh hoạt bền vững trên quê cha đất tổ suốt hàng thế kỷ qua”.

Field cho hay công tác đẩy mạnh giáo dục khí hậu - vốn thuộc khuôn khổ Thoả thuận Paris về Khí hậu mà Canada đã ký kết - và tích hợp góc nhìn bản địa châu Mỹ vào chương trình chính khoá - vốn là một phần kế hoạch hành động của Uỷ ban Sự thật và Sửa chữa Sai lầm Quá khứ - cần phải song hành: “Trong bối cảnh Canada, nếu thật sự triển khai giáo dục khí hậu, ta phải chú ý đến lịch sử quốc gia.”

Field nhận định thực tế chương trình giáo dục khí hậu không thống nhất toàn quốc là minh chứng cho thấy Canada đang thụt lùi so với thế giới: “Chúng ta có thể thấy thế giới đang biến chuyển nhanh đến mức nào trong khi các tỉnh bang của chúng ta không được như thế. Có thể thấy ngân sách rót vào giáo dục biến đổi khí hậu ngày một nhiều và mảng này ngày càng có nhiều triển vọng cũng như động lực thúc đẩy… Nhưng chúng ta hãy còn chặng đường dài để đi.”



Học sinh lớp 3 tại Millbrook lựa ra những mẫu vật thu được từ rừng, chuẩn bị cho công đoạn “giải phẫu”, một nội dung trong bài học về cây cối của các em - Ảnh: Nazima Walji/CBC

Trở lại Millbrook, Ontario, cô Armstrong cảm thấy mình chỉ “mới cưỡi ngựa xem hoa” trong mảng giáo dục khí hậu và mong muốn có nhiều thay đổi thiết thực hơn, như sinh viên sư phạm được dạy chuyên về chủ đề này hay có các hội thảo, toạ đàm… cho các giáo viên tại chức trau dồi thêm. Cô khuyến nghị: “Sẽ tốt hơn nếu giáo viên biết cách tích hợp giáo dục khí hậu vào các lớp khoa học, khoa học xã hội, và truyền thông, qua đó giúp học sinh nắm rõ quy trình khoa học và những gì các em cần thực hiện để có được một thế giới tương lai tươi sáng hơn.”

Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)

SIU Review - số 142

Thông tin tuyển dụng

Thông tin cần biết

icon Giá vàng
icon Tỷ giá ngoại tệ
icon Chứng khoán