TS Cao Thị Cẩm Vân – Trường Đại học Quốc tế Sài gòn
1. Đặt vấn đề
Ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hành kế toán đã trở thành xu hướng chung của hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam trước yêu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Công nghệ cho phép hiện đại hóa công tác kế toán, mở ra nhiều cơ hội cho người làm kế toán, tuy nhiên, trong bối cảnh đó, trình độ ứng dụng và khả năng thích ứng với sự thay đổi nhanh của khoa học công nghệ sẽ là tiêu chí hàng đầu, là đòi hỏi cấp thiết đối với nhân viên kế toán. Minh chứng từ một cuộc khảo sát về nhu cầu tuyển dụng kế toán được SIU thực hiện trên 65 doanh nghiệp vào tháng 3 /2021 cho thấy, 100% doanh nghiệp tham gia đều kỳ vọng ở người lao động về trình độ và khả năng làm chủ công nghệ để thực hành nghề nghiệp kế toán.
Từ thực trạng trên, xây dựng Trung tâm mô phỏng kế toán được xem là hướng đi đúng của Ban Giám Hiệu Trường Đại học Quốc tế Sài gòn, nhằm tạo nên một môi trường học tập chuyên nghiệp như tại một doanh nghiệp thực thụ, những trải nghiệm của người học với vai trò kế toán viên trên các phần mềm kế toán chuyên dụng sẽ hình thành kỹ năng chuyên môn sâu để người học tự tin đảm nhận vai trò kế toán tại các doanh nghiệp, các tập đoàn kinh tế ngay khi mới ra trường.
2. Tổng quan về Trung tâm mô phỏng kế toán SIU
- Về cơ sở vật chất:
Trung tâm được đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, phòng học rộng rãi, được mô phỏng như không gian của một doanh nghiệp, các thiết kế phù hợp với yêu cầu công tác giảng dạy của giảng viên và học tập của sinh viên. Hệ thống máy chủ và các máy thành viên được kết nối mạng nội bộ và với hệ thống mạng Internet giúp sinh viên có thể tra cứu các thông tin cần thiết phục vụ cho học tập.
Trung tâm cài đặt các phần mềm kế toán chuyên dụng, có thể thực hành kế toán cho nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau; phần mềm ERP (Enterprise resource planning systems - Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp) cung cấp kiến thức cho sinh viên về tổ chức thu thập, lưu trữ, quản lý và phân tích dữ liệu từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; phần mềm HTKK hỗ trợ khai báo thuế.…. Các thiết bị văn phòng cũng được nhà trường chú trọng đầu tư như máy in, máy photocopy,…nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sinh viên tiếp cận với hệ thống sổ sách, chứng từ kế toán và các Báo cáo tài chính, báo cáo thuế ngay trong quá trình học tập.
- Nội dung đào tạo:
Mô phỏng kế toán là gì?
Mô phỏng kế toán là việc thiết kế bộ tài liệu mẫu, mô phỏng cho một doanh nghiệp cụ thể, trong đó, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được xử lý và ghi nhận qua chứng từ kế toán, sổ sách kế toán để theo dõi kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hệ thống báo cáo tài chính được thiết lập theo đúng Chuẩn mực, Chế độ kế toán như là một doanh nghiệp thực thụ. Tham gia lớp học, người học sẽ được phân vai được cấp quyền truy cập hệ thống để thực hiện nhiệm vụ được giao, như thực hiện nhiệm vụ kế toán tại doanh nghiệp. Các phân vai sẽ được luân chuyển để đảm bảo người học hiểu và có khả năng thực hiện tất cả các phần hành kế toán trong doanh nghiệp. Tài liệu mô phỏng bao gồm:
- Hồ sơ mô phỏng các nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại doanh nghiệp theo các loại hình hoạt động kinh doanh (Doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp thương mại, ..)
- Hồ sơ chứng từ kế toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
- Hồ sơ sổ sách kế toán tổng hợp và chi tiết
- Tài liệu về các Hợp đồng kinh tế liên quan
- Hồ sơ Báo cáo tài chính
Mục tiêu đào tạo:
Mô phỏng kế toán là một học phần bắt buộc thuộc chuyên ngành kế toán của SIU, mục tiêu chính của học phần là trang bị cho người học kiến thức và kỹ năng chuyên sâu để thực hành thành thạo các phần mềm kế toán và có khả năng thích ứng với sự thay đổi nhanh của công nghệ. Với những giảng viên giảng dạy giàu kinh nghiệm tại SIU, thông qua phương pháp trực quan sinh động, kết hợp giữa lý thuyết và thực tế, người học sẽ được cung cấp kiến thức chuyên sâu về quy trình các phân hệ kế toán, có thể nhận diện, phân tích và xử lý các tình huống kế toán trên cơ sở hiểu biết, tuân thủ các quy định pháp lý trong lĩnh vực kế toán. Bên cạnh đó, người học có khả năng giải trình các số liệu trên hệ thống báo cáo tài chính được kết xuất qua phần mềm kế toán, nhận diện được những lỗi sai của hệ thống, phát hiện gian lận trong kế toán và rèn luyện được ý thức tuân thủ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp.
Nội dung học tập:
Theo tiến độ đào tạo ngành kế toán SIU, khi đến với học phần này sinh viên đã trải qua học phần thực hành nghề nghiệp kế toán tại doanh nghiệp, các kiến thức đã được trang bị bao gồm: tổ chức công tác kế toán, tổ chức quy trình kế toán, tổ chức hệ thống chứng từ, sổ sách cho mỗi phần hành kế toán. Do đó, đối với học phần này, dựa trên tài liệu mô phỏng người học sẽ được trang bị các kiến thức và kỹ năng bao gồm:
- Giới thiệu kiến thức chung và kỹ năng sử dụng các phần mềm kế toán
- Hướng dẫn thiết kế hệ thống thông tin kế toán phù hợp với đặc điểm và yêu cầu quản lý của doanh nghiệp.
- Xây dựng quy trình các phân hệ kế toán (Phân hệ Quỹ, phân hệ Mua bán, Công nợ phải thu phải trả, kho hàng hóa, thuế, tiền lương và phân hệ tổng hợp)
- Tổ chức hệ thống cơ sở dữ liệu để thực hiện khai báo các đối tượng kế toán trên hệ thống phần mềm.
- Lập và nhập liệu các chứng từ kế toán qua các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được mô phỏng.
- Kiểm tra các số liệu trên sổ cái và sổ chi tiết các tài khoản.
- Kiểm tra, xử lý, ghi nhận các nghiệp vụ kế toán liên quan trước khi lập Báo cáo tài chính: phân bổ chi phí, trích trước chi phí, lập dự phòng cho các khoản mục liên quan…
- Kết chuyển lập Báo cáo tài chính.
Các hoạt động hỗ trợ cho sinh viên:
Ngoài các nội dung học tập, trung tâm thực hiện các hoạt động hỗ trợ cho sinh viên bao gồm:
- Thường xuyên cập nhật những thay đổi từ chính sách Thuế và các quy định pháp lý về kế toán để bổ sung kiến thức cho người học.
- Thực hiện kết nối với các doanh nghiệp, các đơn vị kinh tế nhằm tạo điều kiện cho sinh viên tham gia thực tập thực tế tại doanh nghiệp.
- Sẵn sàng hỗ trợ hướng dẫn cho sinh viên thực hiện các dịch vụ kế toán, báo thuế cho các doanh nghiệp.
- Trung tâm sẽ là nơi tư vấn, hướng dẫn giúp các sinh viên đã ra trường tháo gỡ những vướng mắc trong công việc thực tế.
3. Cơ hội phát triển nghề nghiệp:
Ngày nay, hội nhập kinh tế trong đó có hội nhập trong lĩnh vực kế toán và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ từ cách mạng công nghiệp 4.0, nghề kế toán sẽ có thêm nhiều cơ hội việc làm hơn. Ngoài các doanh nghiệp, các tập đoàn kinh tế trong nước, kế toán có thể làm việc tại các công ty nước ngoài, các công ty đa quốc gia,… miễn là đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn và đặc biệt có trình độ, kỹ năng chuyên môn sâu về công nghệ thông tin.
Do đó, học mô phỏng kế toán chính là cơ hội tốt nhất để người học tiếp cận kiến thức, kỹ năng và sử dụng thành thạo công nghệ trong thực thành kế toán, không có gì tốt hơn khi người học được thực hành ngay trên chứng từ kế toán, xác lập được hệ thống thông tin kế toán, hiểu biết quy trình kế toán, nhận diện được những sai sót, gian lận kế toán.
4. Kết luận
Đào tạo kế toán theo mô hình kế toán mô phỏng là một trong những giải pháp mà Trường Đại học Quốc tế Sài gòn đặt ra nhằm đạt được mục tiêu và chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo, đáp ứng nhu cầu đào tạo lao động kế toán chất lượng cao cho xã hội.