Nhà triển lãm Quốc gia tại Anh (NG) hôm 17/10 thông báo các biện pháp an ninh mới, trong đó có quy định cấm mang hầu hết mọi loại chất lỏng vào cửa.
Bắt đầu áp dụng từ 10 giờ sáng 18/10, lệnh cấm áp dụng cho tất cả các loại chất lỏng ngoại trừ sữa công thức, sữa mẹ bỏ bình, và thuốc có kê đơn. Đây là động thái đối phó với những vụ biểu tình phá tranh gần đây của các nhóm hoạt động xã hội như Just Stop Oil hay Youth Demand, bao gồm hai vụ cuối tháng 9, đầu tháng 10.
Thông báo từ NG có đoạn: “Sau vài vụ việc xảy ra gần đây tại Nhà triển lãm, chúng tôi thấy cần phải đặt ra một số biện pháp an ninh nhằm đảm bảo an toàn cho khách tham quan, nhân viên, cũng như cho các bức tranh. Nhà triển lãm Quốc gia miễn phí vào cổng để mọi người có thể được truyền cảm hứng từ những tác phẩm vĩ đại nhất của nhân loại. Bộ sưu tập tranh chúng tôi hiện có không thể nào thay thế được. Với mỗi đợt phá hoại, chúng tôi buộc phải áp dụng ngày một nhiều biện pháp ngăn cản nhằm bảo tồn những kiệt tác tinh tế này cho thế hệ mai sau. Thật đáng tiếc chúng tôi bị dồn vào thế phải bảo vệ khách tham quan, nhân viên, và bộ sưu tập như thế này.”
Bài thông báo cũng cảnh báo khách tham quan không nên mang túi lớn vào không gian triển lãm, đồng thời nhắc nhở NG đã lắp máy dò kim loại và có người soát túi ngay trước cửa. Khách tham quan trong tương lai cũng phải chờ lâu hơn mới được vào cửa.
Những dòng cuối thông báo có ghi: “Chúng tôi lấy làm tiếc khi không thể đón chào quý khách niềm nở như trước nhưng kính mong quý vị có thể hiểu cho vì sao chúng tôi buộc phải thực hiện những biện pháp này.”
Thông báo trên được công bố chưa đầy một tuần sau khi Hội đồng Giám đốc Nhà triển lãm Quốc gia (NMDC) viết tâm thư kêu gọi hành động phá hoại các tác phẩm nên ngừng lại vì làm vậy “sẽ phương hại vô cùng lớn đến uy tín của các bảo tàng tại Anh”. Tâm thư còn có đoạn: “Những đợt biểu tình thế này khiến nhân viên tại tất cả các cấp ở mọi tổ chức triển lãm cực kỳ căng thẳng, làm khách không còn cảm thấy an toàn khi tham quan những bảo tàng và nhà triển lãm hàng đầu của quốc gia.”
Tính từ tháng 7/2022, NG đã hứng chịu 5 lần biểu tình phá tranh. Hai vụ gần nhất xảy ra ngày 27/09 và 10/10 vừa qua. Ngày 27/9, một số thành viên nhóm Just Stop Oil tạt súp cà chua vào hai tác phẩn “Sunflowers” của Vincent van Gogh. Ngày 10/10, các thành viên Youth Demand lấy tấm hình chụp một bà mẹ và đứa con sinh sống tại Gaza dán kín tranh Picasso.
Những thành viên Just Stop Oil ngồi biểu tình sau khi ném súp vào hai bức “Sunflowers” của Vincent van Gogh cuối tháng 9 vừa qua - Ảnh: Just Stop Oil
Nhà triển lãm nhận định: “Những vụ phá hoại như thế không chỉ làm tác phẩm mỹ thuật hư hỏng, khiến khách và nhân viên hoảng loạn, mà còn ngăn chúng tôi thực hiện nhiệm vụ mang nghệ thuật tầm cỡ đến tất cả mọi người ở mọi nơi.”
Đầu tuần thứ ba tháng 10, Just Stop Oil và Youth Demand đồng loạt công bố tâm thư kêu gọi NMDC gặp mặt họ công khai tại nhà triển lãm, hứa hẹn “sẽ không mang súp theo”. Bức tâm thư có đoạn: “Những hành động này chỉ gây ra hư hại, gián đoạn không đáng kể để hướng sự chú ý của mọi người đến những tác hại, tổn thất mà chính phủ chúng ta đứng sau ủng hộ. Chúng tôi thấy thông báo của quý vị không nhắc gì đến cuộc khủng hoảng khí hậu hiện tại hay trách nhiệm của quý vị trong việc bảo tồn những báu vật nước ta. Hành động biểu tình tại bảo tàng, nhà triển lãm nhằm giúp người dân thức tỉnh khỏi ảo vọng rằng mọi chuyện vẫn ổn. Chúng ta cần các thể chế thẳng thắn đối diện với trách nhiệm của chính họ.”
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)