Đợt bùng phát dịch gần đây ở phía bắc Trung Quốc khiến cộng đồng mạng xôn xao. Song, giới chuyên gia cho rằng khó có khả năng kịch bản Covid lặp lại.

Nữ nhân viên y tế tại một bệnh viện ở Bắc Kinh - Ảnh: David Gray / Reuters
Virus gây viêm phổi ở người (HMPV) là loại virus gây bệnh hô hấp với các triệu chứng tương tự cảm lạnh hay cảm cúm, nhưng cũng có thể làm tăng nguy cơ hay dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phế quản hay viêm phổi, đặc biệt ở người già, trẻ em, và những người có hệ miễn dịch suy giảm.
Loại virus này cùng họ với virus hợp bào hô hấp (RSV) và được ghi nhận lần đầu vào năm 2001, lúc nó được phát hiện tại Hà Lan. Từ đó đến nay, virus đã gây nhiều đợt bùng phát dịch, chủ yếu vào mùa lạnh.
Vì sao báo đài quan tâm HMPV?
Số ca nhiễm gần đây tăng đáng kể ở phía bắc Trung Quốc, đặc biệt ở trẻ em, theo giới chức trách địa phương. Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) sở tại cảnh báo người dân nên cẩn thận bảo vệ sức khoẻ, giữ gìn vệ sinh, đồng thời bác bỏ các tin giả như bệnh viện bị quá tải hay chúng ta sắp phải đối mặt với đợt dịch tương tự Covid-19.
Bà Mao Ninh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, hôm 03/01 phát biểu: “Các ca lây nhiễm đường hô hấp thường tăng nhanh vào mùa đông. Năm nay, bệnh có vẻ ít nghiêm trọng và phát tán ở quy mô nhỏ hơn cùng kỳ năm ngoái.”
Các chuyên gia cho rằng số ca mắc tăng đơn giản vì kỹ thuật phát hiện và xác định HMPV ngày càng phát triển. Tiến sĩ Jacqueline Stephens, giảng viên cấp cao về y tế công tại Đại học Flinders, Úc, giải thích thêm: “Hơn nữa, chúng ta cũng đề phòng các đợt bùng phát dịch hơn. Trong lúc cảnh giác cao độ mà mọi người nghe cái tên “virus gây viêm phổi ở người” nữa nên họ thấy bất an là điều dễ hiểu.”
Ai có nguy cơ mắc phải HMPV cao nhất?
Như đã nói ở trên, HMPV có thể dẫn đến các căn bệnh nghiêm trọng hơn như viêm phế quản hay viêm phổi ở người già, trẻ nhỏ, và những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Paul Griffin, Giáo sư bệnh truyền nhiễm tại Cơ sở Y tế Mater ở Brisbane, Úc, cho hay: “Virus có thể và đã gây ra nhiều căn bệnh nghiêm trọng. Vì vậy mà phổ cập thông tin cho mọi người biết là rất cần thiết. Thách thức hiện giờ là ta không thể làm gì khác ngoài nâng cao nhận thức người dân để giảm thiểu mức độ lây lan. Hiện vẫn chưa có vaccine hay thuốc kháng virus đặc trị, nhưng nhiều loại vaccine đã bắt đầu được phát triển.”
Có nên lo lắng vì HMPV?
Khác với Covid-19, HMPV đã được biết đến vài chục năm qua và nhiều nơi đã hình thành miễn dịch cộng đồng nhờ những đợt bùng phát trước. Còn Covid-19 là loại virus mới chưa từng lây sang người trước đó, vì vậy mới bùng lên thành đại dịch.
Giáo sư Griffin chia sẻ: “Tôi không nghĩ virus này sẽ gây nên đại dịch. Tuy nhiên, số ca tăng cao và tầm ảnh hưởng của nó cũng đáng phải chú ý. Ta có thể áp dụng các phương pháp đẩy lùi sự lây lan dịch bệnh học được từ đại dịch vừa qua, nhất là khi chúng ta chưa có vaccine hay thuốc kháng HMPV.”
Giờ chúng ta cần làm gì?
Giáo sư Griffin khuyến cáo: “Trong những năm Covid, chúng ta cảnh giác phòng ngừa để giảm thiểu số ca mắc; nhưng giờ ai nấy đều đã hạ mức đề phòng, và tình hình lại quay về như trước. Tôi không nói rằng phải áp dụng lại các chính sách phòng chống nghiêm trọng như hồi Covid, mà chỉ muốn khuyên mọi người nên ho và hắt hơi đúng cách, cũng như rửa tay thường xuyên vào mùa đông.”
Tiến sĩ Stephens và Giáo sư Griffin đều khuyên có bệnh nên nghỉ ở nhà. Tiến sĩ Stephens còn nhắc nhở người dân nên mang khẩu trang nếu cần thiết phải đi đến chỗ đông người. Có vậy mới ngăn ngừa việc lây nhiễm, bảo vệ những đối tượng có nguy cơ cao.
Theo The Guardian