Bồ Đào Nha đã công bố gói biện pháp tăng thuế mới trong một nỗ lực nhằm giữ cho chương trình cứu trợ tài chính của nước này đi đúng hướng trong bối cảnh người dân phản ứng dữ dội chống lại chính sách thắt lưng buộc bụng của chính phủ.
Gói biện pháp mà chính phủ gọi là một đợt tăng thuế "rất lớn" đã được tung ra khi Lisbon cho biết có thể thành phố sẽ không đáp ứng mục tiêu thâm hụt ngân sách năm nay tương đương với 1,1% điểm nếu nó thất bại trong việc thực hiện các biện pháp đặc biệt.
Hôm 03/10, Bộ trưởng Tài chính Vitor Gaspar cho biết ngoài việc tăng cấu trúc thuế thu nhập, chính phủ Bồ Đào Nha sẽ tăng thêm 4% đối với thuế thu nhập trong năm sau.
Phản ứng dữ dội chống lại chính sách thắt lưng buộc bụng đã bẻ gãy sự đồng thuận của Bồ Đào Nha trong các biện pháp giảm thâm hụt ngân sách và nêu bật những khó khăn chính trị mà các chính phủ khu vực đồng euro đối mặt để thực hiện cải cách tài chính ngày càng hà khắc.
Vào ngày 14/11/2012, cuộc tổng đình công phản đối chính sách thắt lưng buộc bụng của chính phủ đã diễn ra ở Bồ Đào Nha.
Cảnh sát đứng trước tòa nhà Quốc hội Bồ Đào Nha trong
một cuộc biểu tình ở Lisbon ngày 15 tháng 9 - Ảnh: edition.cnn.com
Lisbon được các nhà đầu tư khuyến khích hoán đổi 3,75 tỉ euro trái phiếu chính phủ đáo hạn vào năm tới để lấy các khoản nợ dài hạn hơn.
Ông Gaspar mô tả sự hoán đổi này như là một bước tiến rõ rệt của Bồ Đào Nha theo hướng lấy lại quyền truy cập vào thị trường nợ dài hạn trong vòng một năm tới.
Việc hoán đổi trái phiếu sẽ giảm 39% con số nợ 9,7 tỉ euro sẽ đáo hạn vào tháng 9 năm 2013 xuống còn 5,98 tỉ euro.
Ireland những tháng gần đây cũng đã có những hoán đổi tương tự nhằm tạo điều kiện dễ dàng hơn cho nước này trở lại thị trường nợ dài hạn.
Tuy nhiên, một số quan chức châu Âu đã thừa nhận rằng chương trình giải cứu kéo dài ba năm của Lisbon dự kiến sẽ kết thúc vào giữa năm 2014 có thể được gia hạn thêm một năm nữa.
Theo gói thuế mới, trung bình thuế thu nhập sẽ ở mức từ 9,8% đến 11,8%. Các khoản thuế mới đánh trên vốn đầu tư và nhà ở trị giá hơn 1 triệu euro cũng sẽ được công bố.
Thông báo của ông Gaspar được đưa ra ngay sau khi chính phủ thừa nhận rằng nếu không có biện pháp bổ sung, thâm hụt sẽ đạt 6,1% sản lượng trong năm nay, vượt mục tiêu 5% mà các chủ nợ quốc tế của Bồ Đào Nha đồng ý nới lỏng từ con số 4,5% trước đó.
Việc sử dụng các biện pháp đặc biệt của Lisbon nhằm đáp ứng mục tiêu thâm hụt ngân sách cho năm thứ hai liên tiếp phản ánh “những cơn gió ngược mạnh mẽ” mà Bồ Đào Nha đang phải đối mặt từ nền kinh tế toàn cầu theo lời mô tả của EU và Quỹ Tiền tệ Quốc tế.
Sau khi tăng trưởng âm 3% trong năm nay, kinh tế Bồ Đào Nha được dự báo sẽ giảm thêm 1% vào năm 2013 với tỷ lệ thất nghiệp sẽ tiếp tục tăng cao. Hiện tỷ lệ thất nghiệp của Bồ Đào Nha đang ở mức kỷ lục, gần 16 %.
Trong tháng 9, một kế hoạch cải cách an sinh xã hội đã gây ra các cuộc biểu tình lớn và phản đối kịch liệt trên phổ trường chính trị.
Thủ tướng Pedro Passos Coellho đã phải đối mặt với chỉ trích tại Quốc hội vào thứ năm (04/10) từ Đảng cánh tả nhằm chống lại các biện pháp khắc khổ của ông. Ngoài ra, Đảng đối lập xã hội theo đường lối trung tả cũng đe dọa sẽ bỏ phiếu chống đối với dự luật ngân sách 2013.
Mặc dù chính phủ trung hữu không có nguy cơ bị đánh bại vì các bản kiến nghị khiển trách này, “cú quẹo ngược chiều” (U-turn) của thủ tướng có thể làm suy yếu niềm tin quốc tế mà Bồ Đào Nha đã từng bước xây dựng được trong những năm qua.
Cơ quan đánh giá Moody cho biết sự “đầu hàng” của thủ tướng về an sinh xã hội có khả năng khuyến khích Đảng đối lập hướng đến các chương trình điều chỉnh và tạo ra kỳ vọng rằng “các cuộc biểu tình có thể thành công một lần nữa”. Điều này có thể chứng minh cho việc “gây phương hại đến lòng tin thị trường.”
Trần Hồng Điệp
Theo edition.cnn.com