Làng Vòng xưa thuộc thôn Hậu, nay là phường Dịch Hậu, quận Cầu giấy, Hà Nội. Ngôi làng này đã có tiếng hơn trăm năm về nghề làm cốm – một thức quà đặc sản của vùng đất kinh đô Thăng Long. Theo sự tích, cốm làng Vòng được ra đời vào thời vua Lý Thái Tổ. Sau khi ông dời đô về Thăng Long, có một năm lụt lớn khiến cho mùa màng của người dân bị thiệt hại nặng. Những cánh đồng lúa đang ngậm hạt của làng Vòng cũng chìm trong bể nước. Trong hoàn cảnh đó, có một chàng trai dầm mình vào dòng lũ để cắt những hạt lúa đang ngậm sữa kia đem về suốt, rang, giã cho mẹ già cầm bữa. Nhưng không ngờ rằng, hạt lúa non sau khi qua các công đoạn giã, giần, sàng thì lại cho ra một hương vị đầm đà, dẻo thơm. Cách làm này được chàng trai loan truyền đến người dân trong làng và từ đó nghề làm cốm ở làng Vòng ra đời. Trải qua bàn tay khéo léo cùng với sự cần cù, thông minh và sang tạo của người dân làng Vòng, cốm trở thành món ăn nổi tiếng được lan truyền đến tận kinh đô. Vua Lý Thái Tổ cho mời nghệ nhân làng Vòng vào kinh đô làm thử. Mẻ cốm được dâng lên cho vua vào đúng đầu mùa thu với tất cả lòng thành kính của người dân làng Vòng. Để tạo nên những mẻ cốm dẻo thơm, những người thợ làng Vòng đã rất kỹ lưỡng từ khâu chọn nguyên liệu đến chế biến. Trước đây, nguyên liệu chính cho món quà này chỉ được chọn từ loại nếp cái hoa vàng được trồng trên đất của làng Vòng. Đó phải là những hạt nếp tròn căng, mẩy sữa và được chế biến trong hai mươi bốn giờ ngay sau khi được thu hoạch. Nhưng sau này, cùng với sự thay đổi và phát triển của xã hội, những cánh đồng lúa của làng dần được thay thế bằng các nhà cao tầng. Vì vậy, để duy trì và đảm bảo được chất lượng của thức quà này, người thợ làng Vòng phải thu gom nguyên liệu từ những vùng miền khác. Ngày nay, cốm làng Vòng vẫn là một đặc sản nổi tiếng của Hà Nội. Những chiếc cốm không chỉ thể hiện tinh hoa của người thợ làng Vòng mà nó còn chưa đựng giá trị ẩm thực truyền thống từ bao đời nay của người Việt.

Đoàn Thị Ngọc Nhi
Giáo viên Giáo dục công dân – Trường Quốc tế Á Châu