Nguyễn Thụy Đan đã dành học bổng từ Đại học Columbia tại Hoa Kỳ để theo học tiến sĩ về ngôn ngữ và văn hóa Á Đông, với đồ án nghiên cứu về sự hình thành và phát triển tư tưởng của Việt Nam trong giai đoạn trung đại và cận đại.

Nguyễn Thụy Đan - Ảnh: vietnamnet.vn

Thụy Đan sinh năm 1994 tại Mỹ và anh đặc biệt có năng khiếu về kỹ thuật viết chữ Hán Nôm (Hán Nôm là một hệ thống chữ viết cổ được đúc kết từ chữ Hán).

Tuy nhiên, Đan chưa từng được hướng dẫn về văn học Hán Nôm khi còn học ở trường trung học hay đại học trước đây. Tất cả kiến thức mà anh có được là do tự mày mò và tìm hiểu.

Đan được sinh ra tại thành phố Sacramento của bang Califonia. Anh học tiếng Việt từ cha mẹ và nhờ vậy anh có thể đọc sách cho bà nghe. Bà anh sinh năm 1920, bị mù chữ và cần sự giúp đỡ của cháu trai.

Khi Đan bước sang tuổi 13, bố mẹ đã đưa anh về Việt Nam, anh đã có cơ hội đi nhiều nơi ở ba miền Bắc, Trung, và Nam.

Sau đó anh mong muốn được học về hệ thống chữ Nôm. Tuy nhiên, vì không tìm được giáo viên phù hợp, ba mẹ anh đã mua tặng anh một cuốn sách từ điển chữ Nôm. Đan trở lại Mỹ với cuốn từ điển và bắt đầu tự học chữ Nôm trong 3 năm.

Năm 16 tuổi, anh trở về Việt Nam một lần nữa và trở thành giáo viên dạy tiếng Anh ở huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh. Trong thời gian đó, Đan vẫn tiếp tục học tiếng Việt.

Một ngày nọ, sau khi nghe một cô gái 15 tuổi đọc một đoạn thơ của Bà Huyện Thanh Quan (1805 - 1848), một nhà thơ nữ nổi tiếng của Việt Nam, anh cảm thấy rất xúc động và quyết định sáng tác thơ.

Những năm học cấp 3 và cú sốc sau cái chết của bà khi mới 18 tuổi đã khiến Đan càng say mê học văn học Hán Nôm hơn.

Anh đã dành nhiều tháng để học chữ Hán. Sau khi tốt nghiệp trung học, Đan học tại trường Đại học Houston. Anh lấy bằng cử nhân Văn học Anh và Biểu diễn Âm nhạc (Dương cầm, Clavecin và đàn Organ).

Anh cũng dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu Hán Nôm.

Sau khi hoàn thành chương trình cao học, anh trở lại California, bắt đầu nghiên cứu chuyên sâu về tôn giáo, triết học phương Tây và phương Đông. Anh đã tiến hành nghiên cứu về Nguyễn Đức Đạt, một nhà Nho thời vua Tự Đức.

Đan đã quay lại Hà Nội trong 3 tháng để tham gia nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Hán Nôm theo diện học bổng. Vào năm 2019, Đan nhận được học bổng tiến sĩ tại Đại học Columbia. Một chuyên ngành mới mang tên Việt Nam học đã được đưa vào danh sách các chuyên ngành đào tạo của trường.

“Khi tôi tốt nghiệp đại học, tôi là một nhạc sĩ biểu diễn. Tôi không có ý định tiếp tục học lên cao hơn cho đến khi một người bạn nói với tôi rằng Đại học Columbia có chuyên ngành phù hợp với tôi. Tôi đã nộp hồ sơ và nhận được học bổng toàn phần của trường”, anh cho biết.

Hai chuyên ngành mà anh theo học ở trường đại học không có liên quan gì đến chuyên ngành hiện tại của anh. Nhưng kiến thức cơ bản, kinh nghiệm, nghiên cứu chuyên sâu và các bản dịch của anh dường như đã gây ấn tượng với nhà trường.

Vân Anh
(Lược dịch)