Sau hàng loạt chấn thương và kiệt sức vì môn thể thao mình theo đuổi, Deanna Stellato-Dudek buộc phải giải nghệ năm 2001, trước lúc nhiều ngôi sao trượt băng nghệ thuật ngày nay ra đời. Nhưng rồi bà đã làm nên kỳ tích. Cùng bạn diễn Maxime Deschamps, chân trượt 40 tuổi đã quay lại sân băng, đánh bại các vận động viên chỉ bằng nửa tuổi đời để trở thành nhà vô địch trượt băng nghệ thuật cao tuổi nhất.
Ảnh: David Kirouac/Icon Sportswire/AP
Đáng nói là thành tích này đạt được trong mục thi cặp - phần tiềm tàng nhiều pha mạo hiểm, đòi hỏi các chân trượt nữ phải được nâng lên cao hay thậm chí là tâng lên 3 mét trên không, trong khi biểu diễn động tác xoay vòng, nhào lộn.
Deschamps tâng Stellato-Dudek nhào lộn 3 trong khuôn khổ Vô địch Trượt băng Nghệ thuật 2024 - Ảnh: Minas Panagiotakis/Getty Images
Stellato-Dudek nói bà hy vọng chiến thắng này sẽ là nguồn cảm hứng cho mọi người, kể cả những ai không trượt băng nghệ thuật, đạt được mục tiêu bất kể tuổi tác. Bà phát biểu: “Tôi mong mọi người nhìn vào thành tích của tôi mà cố gắng không ngừng cho tới khi phát huy hết tiềm năng của mình. Và tôi mong năng lượng tích cực sẽ lan rộng ra ngoài thể thao đến các nghề khác, công việc khác, hay thậm chí là trong cuộc sống.”
“Tôi là người cao tuổi nhất rồi”
Đầy động tác nguy hiểm và nguy cơ thương tích cực kỳ cao, trượt băng nghệ thuật là sân chơi khắc nghiệt và phần lớn chân trượt phải giải nghệ trước 30 tuổi. Stellato-Dudek là một trong số đó. Khi còn trẻ, bà có sự nghiệp đơn nữ khá xán lạn nhờ thắng giải Junior Grand Prix Final 1999-2000 và đạt huy chương bạc Vô địch Trượt băng Trẻ Thế giới năm 2000.
Nhưng rồi bà gặp phải hàng loạt chấn thương từ trật mắt cá chân trái, đến đứt dây chằng mắt cá chân phải, rồi chấn thương hông. Vậy là năm 2001, khi chỉ mới 17 tuổi, bà đã phải giải nghệ.
Deanna Stellato thắng giải biểu diễn đơn nữ trong khuôn khổ ISU Junior Grand Prix Final vào tháng 12/1999. Đến năm 2001, do một loạt các chấn thương, bà buộc phải giải nghệ giữa chừng - Ảnh: Deanna Stellato-Dudek cung cấp
Trong suốt 16 năm tiếp theo, Stellato-Dudek sống như bao người. Bà theo nghề thẩm mỹ và kết hôn, không còn bận tâm đến những tháng ngày đầy rủi ro trên sân băng nữa. Nhưng con tim bà cứ thổn thức về những câu hỏi để ngỏ: Có phải bà đã giã từ cuộc chơi quá sớm? Biết đâu còn nhiều thành tích đang chờ đợi? Vậy là bà buộc lại đôi giày trượt vào chân và làm điều không tưởng - học cách trượt đôi khi tuổi đời đã quá 30 và trở lại trường đấu.
Trong khi các giải đơn là nơi so tài của những vận động viên trẻ tuổi còn đủ sức xoay bốn vòng trên không hay thực hiện hai cú xoay ba liên tiếp nhau, thi đấu cặp lại có những thách thức riêng. Người nữ trong bộ đôi phải học cách thăng bằng trên không rồi thực hiện cú xoay ba ngoạn mục để đáp đất bằng lưỡi giày cực mỏng. Sơ suất ở bất kỳ bước nào đều có thể trở thành thảm hoạ.
Tìm kiếm bạn diễn cũng là thách thức. Năm 2016, Stellato-Dudek từ quê nhà Chicago chuyển đến Florida sinh sống để có thể tập luyện và thi đấu cùng Nathan Bartholomay, vận động viên huy chương bạc tại kỳ Olympic 2014 lúc đó đang tìm bạn diễn mới. Cả hai thắng 2 huy chương đồng quốc gia. Không may, Bartholomay bị chấn thương và giải nghệ năm 2019.
Deschamps và Stellato-Dudek biểu diễn màn xoay 3 vòng trên không trung trong mùa giải vô địch năm 2024. Cả hai biểu diễn trên nền nhạc “Interview with the Vampire”nên có trang trí vệt máu lên người - Ảnh: Minas Panagiotakis/Getty Images
Không nản chí, Stellato-Dudek tiếp tục liên lạc toàn bộ huấn luyện viên từng quen biết, nhất quyết tìm được bạn diễn nam. Rồi bà nghe ở Canada có Maxime Deschamps, chân trượt nam gốc Quebec nhỏ hơn bà 8 tuổi. Anh cũng giành được nhiều thành tích ấn tượng ở hạng mục trẻ tuổi và cũng phải đối mặt nhiều thử thách trong đó có chứng tăng động giảm chú ý (ADHD).
Stellato-Dudek không chần chừ mà chuyển từ Chicago sang Montreal để có thể thi đấu cùng bạn diễn mới. Kết quả? Cặp Deschamps và Stellato-Dudek giành chức vô địch ở tuổi 32 và 40.
Buổi diễn của bộ đôi vào ngày 21/3 khiến khán giả trầm trồ thán phục - Ảnh: Minas Panagiotakis/Getty Images
Stellato-Dudek bộc bạch: “Là nữ vô địch cao tuổi nhất không phải là đích tôi hướng tới khi trở lại sân băng. Nhưng tôi biết nếu giấc mơ của tôi thành hiện thực thì đó là điều khá hiển nhiên bởi trong giới trượt băng, tôi là người cao tuổi nhất rồi.”
Và thực tế này chẳng làm bà mảy may bận tâm. Stellato-Dudek cho biết: “Tôi tự hào với “danh hiệu” này và hy vọng ngày càng nhiều vận động viên cao tuổi trụ lại cuộc chơi.”
Trong số các đối thủ của Deschamps và Stellato-Dudek có chân trượt người Đức Minerva Fabienne Hase - người kính cẩn cúi chào cặp đôi lúc họ chiến thắng. Chỉ mới 24 tuổi, Hase hãy còn là em bé khi Stellato-Dudek lần đầu giải nghệ. Cô trả lời phỏng vấn: “Ở độ tuổi như vậy, cô Deanna quả là vận động viên xuất sắc. Đối với cháu, cô là người vô cùng đáng ngưỡng mộ.”
Thách thức Olympic 2026
Chặng đường của Stellato-Dudek vẫn chưa đến hồi kết. Mục tiêu tiếp theo của bà là kỳ Olympic mùa Đông năm 2026. Rất có thể, bà sẽ lại phá kỷ lục ở tuổi 42!
Song, trước hết, bà phải hoàn tất thủ tục nhập tịch Canada đã. Khi bà và Deschamps phối hợp ăn ý vài năm trước, cả hai quyết định đại diện cho Canada thay vì Mỹ vì nghĩ rằng Stellato-Dudek dễ đăng ký quốc tịch Canada hơn là để Deschamps đăng ký quốc tịch Mỹ. Trong một chương trình truyền hình, Stellato-Dudek có cười vui vẻ: “Tất cả những gì tôi có thể làm bây giờ là cố gắng khiến Canada “xiêu lòng”.”
Stellato-Dudek và Deschamps thắng giải vô địch tại sân nhà Montreal hôm 21/03 - Ảnh: Mert Alper Dervis/Getty Images
Vì lý do khác quốc tịch mà cả hai không thể tham gia kỳ Olympic 2022. Năm 2020, Stellato-Dudek có phát biểu: “Đích đến tôi hướng tới luôn là kỳ 2026, đó là nếu cơ thể tôi còn sức. Ngay cả hiện tại tôi cũng đã quá tuổi cho bộ môn này rồi, nên thêm 6 năm nữa có nề hà gì?”
Song, cuộc tranh tài sẽ không dễ dàng. Bà đã phải tập thể lực thêm 2-3 tiếng so với thời gian chuẩn vào mỗi tối để cơ thể 40 tuổi thích ứng tốt hơn với các buổi tập luyện sáng hôm sau, theo NBC Sports.
Lòng kiên định, quyết tâm của Stellato-Dudek cho thấy bà chắc chắn đã chuẩn bị rất tốt cho kỳ Olympic. Deschamps có nhận xét về bạn diễn lớn tuổi hơn mình: “Cô ấy là một chiến binh. Mỗi ngày mới với cô cũng như một ngày thi Olympic vậy.”
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)