- Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn. Thành phần không bắt buộc có mặt được gọi là thành phần phụ.

- Thành phần chính của câu bao gồm chủ ngữ và vị ngữ.

Chủ ngữ nêu tên sự vật, hiện tượng có hoạt động, đặc điểm, trạng thái… được miêu tả ở vị ngữ. Chủ ngữ thường trả lời cho các câu hỏi “Ai? Con gì? Cái gì?” Chủ ngữ thường là đại từ, danh từ, cụm danh từ. Trong những trường hợp nhất định, động từ, cụm động từ, tính từ, cụm tính từ cũng có thể làm chủ ngữ. Câu có thể có một hoặc nhiều chủ ngữ.

Vị ngữ có khả năng kết hợp với các phó từ chỉ quan hệ thời gian và trả lời cho các câu hỏi “Làm gì? Làm sao? Như thế nào? Là gì?” Vị ngữ thường là danh từ, động từ, tính từ hoặc cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ. Câu có thể có một hoặc nhiều vị ngữ.

Ví dụ:

1. “Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.” (Thép Mới)

- Chủ ngữ: tre, nứa, mai, vầu → chủ ngữ là các danh từ.

- Vị ngữ: giúp người trăm nghìn công việc khác nhau → vị ngữ là cụm động từ.

2. “Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.” (Đoàn Giỏi)

- Chủ ngữ: chợ Năm Căn → chủ ngữ là cụm danh từ.

- Vị ngữ: nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập → vị ngữ là cụm động từ và các tính từ.

Trần Thị Ngọc Thủy
Giáo viên Ngữ văn - Trường Quốc tế Á Châu