Khái niệm Tiểu thuyết chỉ hình thức tự sự cỡ lớn khác với truyện ngắn, nó có một tốc độ phát triển mạnh nhất là vào thời kì cận đại và hiện đại, được nhiều nhà văn khai thác và tiếp nhận. Truyện ngắn bị giới hạn về số lượng trang, riêng tiểu thuyết thì nó không bó buộc số trang viết. Chính vì vậy, các nhà văn đã vận dụng điều này để bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ của mình. Bên cạnh đó, nó còn thể hiện rõ những phong tục tập quán, tính cách con người, số phận con người, miêu tả bức tranh xã hội sống động, một nếp sống sinh hoạt đa dạng.

Trong chương trình THCS, các em học sinh đã được tiếp cận những văn bản trích từ những tác phẩm tiểu thuyết thời kì cận đại và hiện đại. Tiểu thuyết mở đầu thời kì cận đại là Đôn kihôtê – Cervantes (lớp 8), thời kì hiện đại: Đất rừng phương Nam – Đoàn Giỏi, Quê nội – Võ Quảng (lớp 6); Thời thơ ấu- M.Gorki, Rô-bin-xơn Cru-xô - Đ. Đi-phô, Tiếng gọi nơi hoang dã – G. London (lớp 9).

Như vậy, chúng ta có thể thấy, “Tiểu thuyết là một thể loại văn xuôi có hư cấu, thông qua nhân vật, hoàn cảnh, sự việc để phản ánh bức tranh xã hội rộng lớn và những vấn đề của cuộc sống con người, biểu hiện tính chất tường thuật, tính chất kể chuyện bằng ngôn ngữ văn xuôi theo những chủ đề

Nguyễn Thị Cúc
Giáo viên Văn học - Trường Quốc tế Á Châu