Mumbai - Thành phố của những giấc mơ - là trung tâm của ngành công nghiệp sản xuất phim tiếng Hindi, được biết nhiều hơn với tên gọi Bollywood. Được đánh giá là một trong những ngành công nghiệp điện ảnh lớn nhất thế giới, Bollywood sản xuất hơn 1.000 phim mỗi năm. Từ năm 1913, ngành công nghiệp điện ảnh Ấn Độ đã có một hành trình dài từ những bộ phim câm đơn giản đến phim có tiếng, sau đó là phim màu và ngày nay là những bộ phim được sản xuất với kỹ thuật tiên tiến. Tên gọi Bollywood được ghép từ chữ Bombay (tên gọi cũ của thành phố Mumbai ngày nay) và Hollywood (ngành công nghiệp điện ảnh Hoa Kỳ).

Bộ phim Lagaan của Ấn Độ được đề cử tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 74 ở hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất - Ảnh: wikipedia.org

Một điểm đáng lưu ý là Bollywood chỉ là một phần của ngành công nghiệp điện ảnh Ấn Độ. Vì ngành công nghiệp này còn sản xuất những bộ phim tiếng nước ngoài. Những bộ phim được sản xuất ra tại đây là nguồn giải trí chính cho 3,6 tỷ người, hơn một nửa dân số thế giới. Những bộ phim tiếng Hindi thường được gọi là “masala” (hào nhoáng), nội dung phim kết hợp nhiều yếu tố như âm nhạc, khiêu vũ, các cảnh bạo lực và bi kịch. Tiếng Hindi, tiếng Urdu và tiếng Anh là những ngôn ngữ rất phổ biến ở Bollywood. 

Sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau trong cuộc sống

Nhiều bộ phim bằng tiếng Anh cũng được các đạo diễn Ấn Độ sản xuất. Không chỉ có tiếng Anh, đôi khi, chúng ta có thể thấy sự pha trộn các ngôn ngữ của Ấn Độ trong cùng một bộ phim. Các đạo diễn của Bollywood rất biết cách ứng dụng âm vào những bộ phim của mình. Âm nhạc được thể hiện sinh động dưới hình thức các bài hát và điệu nhảy, đây là yếu tố chính góp phần tạo nên sự thành công của một bộ phim.

Nội dung phim thường rất bi kịch với những tình tiết như chuyện tình tay ba, bi kịch gia đình, những chính trị gia nham hiểm, kẻ bắt cóc, gái giang hồ với trái tim nhân hậu…Tuy nhiên, mô hình này đang dần được thay đổi, những bộ phim với các pha nguy hiểm vui nhộn, phim kỹ thuật cao và phim nghệ thuật đang được các đạo diễn Bollywood đầu tư sản xuất.

Quá trình phát triển

Bộ phim câm đầu tiên của Ấn Độ là Raja Harishchandra được nhà sản xuất phim Dadasaheb Phalke thực hiện vào năm 1913. Vào những năm 1930, ngành công nghiệp điện ảnh Ấn Độ bắt đầu sản xuất hơn 200 bộ phim mỗi năm. Bộ phim có tiếng đầu tiên của Ấn Độ Alam Ara được Ardeshir Irani sản xuất vào năm 1931. Với nhiều sự kiện lớn xảy ra như cuộc Đại suy thoái, Chiến tranh thế giới lần thứ hai, Phong trào giành độc lập ở Ấn Độ…nội dung các bộ phim của Bollywood dần hướng tới các vấn đề xã hội và các cuộc đấu tranh giành độc lập.   

Áp phích quảng cáo cho bộ phim có tiếng đầu tiên của Ấn Độ Alam Ara năm 1931 - Ảnh: wikipedia.org

Vào cuối những năm 1950, những bộ phim màu đầu tiên của Bollywood được phát hành. Trong suốt khoảng thời gian này, phim của Bollywood được xem như những vở nhạc kịch lãng mạn. Giai đoạn cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970 là thời kỳ của những bộ phim tình cảm, hành động và bạo lực. Giữa những năm 1990 là sự trở lại của các vở nhạc kịch lãng mạn lấy chủ đề gia đình làm trung tâm. Những tiến bộ của kỹ thuật làm phim và cốt truyện đầy sáng tạo đã đưa ngành công nghiệp điện ảnh của Ấn Độ lên một tầm cao mới.

Bollywood của thế kỷ 21

Thế kỷ 21 chứng kiến sự phổ biến rộng rãi của điện ảnh Bollywood. Những bộ phim của Bollywood thu hút khán giả ở mọi lứa tuổi. Do mở cửa thị trường, nhiều bộ phim của Bollywood được phát hành trên toàn thế giới, mang lại sự thành công lớn về thương mại.  

Một số phim tiêu biểu và những sự thật thú vị về Bollywood

• Raja Harishchandra (1913) là bộ phim câm đầu tiên của Ấn Độ
• Alam Ara (1931) là bộ phim có tiếng đầu tiên của Ấn Độ
• Noorjahan (1931) là bộ phim bằng tiếng Anh đầu tiên của Ấn Độ
• Kisan Kanya (1937) là bộ phim màu đầu tiên được sản xuất tại Ấn Độ
• Kagaz ke Phool (1959) là bộ phim màn ảnh rộng đầu tiên của Bollywood
• Shiva ka Insaaf  là bộ phim 3D đầu tiên bằng tiếng Hindi
• Hàng năm, các bộ phim của Bollywood được tôn vinh tại ít nhất 6 hạng mục giải thưởng
• Bollywood là ngành công nghiệp điện ảnh lớn nhất thế giới với hơn 1.000 bộ phim được sản xuất mỗi năm
• Hàng ngày, có 14 triệu người Ấn Độ xem các bộ phim của Bollywood 

Trần Đình Phú
Theo mumbai.org.uk