Một lão nông dân có nuôi một con lừa. Con lừa giúp lão chở ngô đến cối xay mỗi ngày, làm quần quật suốt nhiều năm không biết mệt. Song, lừa ta càng ngày tuổi càng cao, sức càng yếu, khó có thể tiếp tục guồng quay mỗi ngày như thế.
Ảnh: americanliterature.com
Khi thấy ông chủ có vẻ không còn cần tới mình nữa, lừa ta mới bỏ chạy đến thị trấn Bremen. Lừa nghĩ: “Chắc chắn tại đó, mình có thể trở thành nhạc sĩ.” Sau khi đi được một quãng, lừa ta thấy chó săn nằm thở hổn hển trên đường, hình như mệt vì phải chạy quá nhanh. Lừa hỏi: “Bạn tôi ơi, sao cậu lại thở hổn hển thế?”
Chó săn trả lời: “À, tôi mỗi ngày một già nua, không còn săn bắt được gì cho chủ nữa. Ông chủ muốn xẻ thịt tôi nên tôi phải bỏ chạy. Giờ tôi phải làm sao để kiếm sống qua ngày đây?”
Lừa nói: “Tôi nói mà nghe, giờ tôi sẽ đến Bremen và làm nhạc sĩ ở đó. Cậu có muốn làm nhạc sĩ giống tôi không? Tôi sẽ chơi đàn luýt và cậu chơi trống.” Chó săn đồng ý và họ cùng nhau lên đường.
Được một quãng, họ lại bắt gặp một con mèo mặt ủ dột đến thê lương. Lừa hỏi: “Bạn tôi ơi, có chuyện gì xảy ra mà mặt cậu bí xị thế?”
Con mèo than: “Thần chết cứa lưỡi hái tận cổ xem cậu có vui không? Giờ tôi già rồi, răng cỏ mòn cả, nên cứ thích nằm cuộn tròn bên đống lửa rồi lăn mình mà thôi. Tôi không bắt chuột được nữa nên bà chủ muốn dìm chết tôi. Giờ tôi phải bỏ chạy đây này, mà cũng chẳng biết đi đâu.”
“Vậy thì đi cùng chúng tôi đến Bremen. Cậu có vẻ am hiểu âm nhạc buổi đêm, cậu có thể trở thành một nhạc sĩ đấy.” Mèo thấy ý tưởng đó cũng hay và đồng ý đi theo lừa và chó.
Cả ba đi được một đoạn thì tới được sân vườn nọ và gặp gà trống. Chú gà trống đứng ngay trên cổng nông trại, gáy oai oái. Lừa mới hỏi: “Bạn tôi ơi, có chuyện gì mà cậu cất tiếng gáy bi thương thế?”
Gà phân trần: “Tôi gáy mừng thời tiết tốt, báo hiệu cho bà chủ muốn giặt và phơi đồ thì cứ thoải mái. Nhưng ngày mai khách khứa đến nhà nên bà ấy muốn làm thịt cho món súp trong tối nay. Vậy nên giờ tôi phải gáy như chưa từng được gáy.”
Lừa nói: “Nhưng gà này, sao cậu không đi với chúng tôi? Chúng tôi sẽ đến Bremen, nơi cậu sẽ không lo lắng về chuyện có bị làm thịt hay không. Cậu có một giọng gáy rất khoẻ, có tố chất làm ca sĩ trong ban nhạc của chúng tôi đó.”
Nghe cũng có lý, gà trống đồng ý đi cùng cả bọn đến Bremen. Đi đến tối, cả bốn thấy đường vẫn còn xa nên tạm dừng chân ở một khu rừng. Lừa và chó tựa lưng dưới một gốc cây lớn, trong khi mèo và gà trèo lên cành cây. Riêng gà bay lên được đến ngọn cây, nơi an toàn nhất. Trước khi nhắm mắt ngủ, gà trống nhìn bốn phương tám hướng và bắt gặp một vùng sáng lập loè ở xa. Nghĩ rằng ở hướng đó có một ngôi nhà, cậu báo cho cả bọn những gì mình vừa thấy được. Nghe vậy, lừa nói: “Nếu thế thì chúng mình đi tiếp thôi, đến chỗ đó biết đâu lại ấm cúng và an toàn hơn chỗ rừng rú này.” Chó săn cũng nghĩ bụng là đến được căn nhà đó, cả bọn sẽ được ăn uống no nê, riêng chú sẽ được gặm xương và ăn thịt thỏa thích.
Thế là cả bọn đi đến hướng có ánh sáng. Càng đi, ánh sáng càng ngày càng rõ hơn, để rồi trong chốc lát, trước mặt cả bọn là một căn nhà do bọn cướp đường dựng nên. Cao to nhất trong cả bọn, lừa kiễng chân nhìn qua khung cửa sổ.
Gà trống hỏi: “Vậy cậu nhìn thấy gì bên trong thế cậu lừa?” Lừa trả lời: “Xem nào, tôi thấy một cái bàn đầy ắp đồ ăn và thức uống, xung quanh là bọn trộm đang thưởng thức.” Gà trống thở dài: “Chúng ta chắc cũng sẽ no nê nếu không có bọn cướp.” Lừa nói: “Đúng vậy, ước gì tụi mình vào được bên trong.”
Rồi cả bốn con vật họp bàn tìm cách đuổi bọn cướp đi. Cuối cùng cả bọn cũng tìm được cách. Lừa sẽ đứng thẳng lên bằng hai chân sau, chó săn sẽ leo lên cổ lừa, mèo sẽ leo lên cổ chó, và cao nhất là gà trống đứng trên đầu mèo.
Thế rồi khi lừa ra hiệu, cả bọn sẽ cùng “chơi nhạc”. Lừa rống lên; chó sủa, mèo kêu meo meo, còn gà gáy. Cứ thế cả bọn sẽ đập cửa sổ đi vào nhà. Tiếng cửa sổ vỡ khiến bọn cướp hoảng sợ, tưởng là do ma làm, nên tháo chạy vào rừng. Thế là cả nhóm “nhạc sĩ” có cơ hội ngồi xuống bàn ăn uống những gì còn sót lại. Chúng ăn ngấu nghiến như thể sắp phải nhịn đói nhiều tuần liền.
Sau khi đã đánh chén sạch sành sanh, cả bọn tắt đèn, mỗi con lại tìm cho mình một chỗ ngủ. Lừa đến nằm lên đống rơm ở trong sân. Mèo cuộn tròn trước lò sưởi nóng ấm. Gà bay lên đậu trên nóc nhà. Chó săn ngủ ngay sau cánh cửa chính. Đều đã mệt mỏi sau ngày dài đi đường, cả bọn thiếp đi hồi nào không hay.
Đến nửa đêm, từ đằng xa, bọn trộm thấy đèn trong nhà không sáng nữa thì tên cầm đầu mới lên tiếng: “Tưởng gì, hoá ra là thần hồn nát thần tín. Đừng có mà trông gà hoá cuốc nữa.” Đoạn hắn ra lệnh một tên cướp đi đến do thám căn nhà.
Bước tới gần nhà, thấy mọi thứ đều tĩnh lặng, tên do thám mới thắp sáng ngọn nến bên trong căn bếp. Trong ánh nến lập loè, hắn lầm tưởng con mèo nằm bên lò sưởi là cục than nên mới lấy que diêm định quẹt đốt. Mèo ta cảm thấy nóng nên nhảy dựng lên, thế nào mà móng vuốt cào vài nhát vào mặt tên cướp, làm hắn hoảng sợ chạy đến cửa sau. Vừa chạy mà lại vừa nhìn về sau, tên cướp không thấy chú chó nằm gần cửa xoạc chân ra, thế là hắn bị vấp. Đoạn hắn lồm cồm bò dậy và tiếp tục chạy, xui rủi thế nào lại chạy đúng hướng đống rơm nơi lừa nằm. Thế là lừa tiện thể dùng hai chân sau đá vào người tên cướp làm hắn la toáng lên. Với những tiếng động lớn như vậy, gà trống cũng choàng tỉnh, gáy theo phản xạ: “Ò ó o o!”
Tên cướp quá sợ hãi mới ba chân bốn cẳng chạy về báo với tên cầm đầu: “Thưa, bên trong nhà có một mụ phù thuỷ, mụ ta dùng những cái móng dài, nhọn hoắc của mụ mà cào mặt tôi thành ra thế này. Ở cửa sau lại có một tên điên cầm dao đâm vào chân tôi. Còn ở sân sau lại là một con quỷ đen ngòm dùng gậy đánh tôi. Cuối cùng, trên mái nhà lại là một tiếng vọng đáng sợ. Thế là tôi phải bỏ chạy nhanh hết sức có thể.”
Nghe đến đó, cả bọn cũng sợ sệt không muốn quay lại căn nhà. Trong khi đó, “nhóm nhạc” tại Bremen lại có thể yên trí sống vui vẻ tại ngôi nhà được cho không này.
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)