Ngày Lớp học Ngoài trời là phong trào tôn vinh lợi ích của giáo dục ngoài trời, tổ chức hai lần vào tháng 5 và tháng 11 hàng năm. Vào ngày đặc biệt này, thầy cô giáo sẽ cho học sinh trải nghiệm không gian học tập khác lạ, gần gũi với thiên nhiên hơn.
Ảnh: iamexpat.nl
Dành thời gian đắm mình trong thiên nhiên sẽ giúp trẻ em phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần và cảm xúc. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của Quỹ Quốc gia Anh Quốc, trẻ em hiện nay chỉ dành một nửa thời gian vui chơi ngoài trời so với các bậc cha mẹ khi nhỏ, cụ thể là khoảng 4 tiếng/tuần so với 8,2 tiếng/tuần của thế hệ trước. Phong trào lớp học ngoài trời hy vọng có thể giải quyết vấn đề này bằng việc đẩy mạnh tích hợp một số chương trình dạy học ngoài lớp thành chương trình chính khóa.
Thế nào là lớp học ngoài trời?
Học tập ngoài trời là một hướng giáo dục tiểu học lấy trẻ em làm trung tâm. Thường không dựa theo cấu trúc lớp học truyền thống gò bó, buổi học ngoài trời cho trẻ được tự do khám phá, qua đó bồi đắp tinh thần ham học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh mình.
Bắt đầu một buổi học ngoài trời, các em học sinh ổn định tại “khu vực tập trung”, từ đây, các em có thể tản ra để thực hiện các hoạt động và quay về khi có lời triệu tập của giáo viên. Nhờ đó, học sinh vừa hiểu đâu là giới hạn, vừa hiểu và rèn luyện được đức tính tự lập.
Một số hoạt động trong giờ học gồm quan sát côn trùng, sử dụng các vật liệu tự nhiên để làm thành món đồ nào đó, hoặc chụp ảnh cây cối thay đổi theo mùa. Ngoài ra, giáo viên có thể cho phép học sinh “tự do đổi môi trường” bằng cách để cửa lớp học luôn rộng mở, cho phép học sinh tự do di chuyển ra vào lớp học, nhờ vậy mà tích hợp những lợi ích của việc học ngoài trời vào môi trường lớp học truyền thống.
Giá trị lớp học ngoài trời: từ sự linh động cho đến trí tưởng tượng vô biên
Không gian ngoài trời khơi gợi hứng thú nơi trẻ, giúp trẻ tích cực tham gia học tập hơn. Không còn bị bốn bức tường bó hẹp nữa, các học sinh có không gian tự do, cho phép các em tìm hiểu thế giới bằng tất cả các bộ phận, giác quan trên cơ thể.
Nhiều nhà giáo dục xem những vật liệu có sẵn trong tự nhiên như các nhành cây hay hòn sỏi là “dụng cụ linh động” không phục vụ cho bất kỳ mục đích học tập đặc thù nào, vì vậy khác xa so với các dụng cụ học tập trong lớp học truyền thống. Những “dụng cụ linh động” này chắp cánh trí tưởng tượng của học sinh, giúp các em hiện thực hóa nội tâm phong phú của bản thân, tự do thử nghiệm bất cứ ý tưởng nào mà các em nảy ra.
Càng tự làm chủ tiến trình học hỏi bao nhiêu, trẻ càng hưởng lợi và hiểu sâu sắc hơn về môi trường, thế giới xung quanh bấy nhiêu. Các em cũng có cơ hội phát triển những kỹ năng cần thiết như tư duy phản biện, giải quyết vấn đề, và suy nghĩ độc lập. Làm chủ việc học còn giúp trẻ tự tin hơn, phát triển tích cực và gặt hái nhiều thành công hơn.
Quan niệm về giáo dục ngoài trời
Eli Arenas Thomas, tư vấn viên tại một trường tiểu học, rất hứng thú với những lợi ích mà lớp học ngoài trời mang lại: “Mỗi ngày, tôi lại thấy hướng tiếp cận này phù hợp làm sao khi học sinh được tương tác với thế giới tự nhiên, qua đó sự phát tiển toàn diện, sức khoẻ, cũng như quan hệ giữa các em với các bạn đồng trang lứa đều được cải thiện.”
Học tập ngoài trời không chỉ bị giới hạn cho những đề tài thiên về tự nhiên. Thực tế là bất kỳ môn nào tổ chức trong lớp học truyền thống đều có thể áp dụng cho tiết học ngoài trời. Những trải nghiệm ngoài trời muôn màu, muôn vẻ giúp trẻ thỏa sức tưởng tượng, tự do sáng tạo, mà lại hiểu được cách hợp tác với bạn bè để cùng nhau phát triển.
Tham gia lớp ngoài trời, học sinh tự mình tìm kiếm giải pháp cho đa dạng các vấn đề thực tế. Trải nghiệm như vậy chuẩn bị cho các em vững vàng hơn trước những biến cố, đổi thay trong cuộc sống sau này. Nhành cây kia không chỉ đơn giản là một nhành cây, mà còn là một chiếc đũa phép, một cần câu cá, một que đếm, một cây bút vẽ lên bùn, một cái vá để “nấu” bùn… Hay thậm chí nếu tìm đủ nhành cây, bạn trẻ còn có thể xây được cả một túp lều cơ!
Eli nói: “Trẻ em có sự gắn bó khắng khít với môi trường thiên nhiên. Như người lớn chúng ta khi nhớ về thuở ấu thơ đều nhìn thấy những trò chơi tổ chức ngoài trời vậy. Các bạn trẻ rất dễ đắm mình vào các cuộc vui, vậy hãy cứ để các bạn có cơ hội được hoạt động ngoài trời và cùng các bạn nhỏ ngắm nhìn mây bay, nhện xe tơ, hay thậm chí là cùng nắm tay các bạn nhảy vào vũng bùn (tất nhiên là nhớ mang bốt theo rồi)!”
Lợi ích toàn diện của hoạt động học tập ngoài trời
Bên ngoài không gian giới hạn của lớp học truyền thống là môi trường tự nhiên với biết bao điều gợi sự tò mò, thỏa sức sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển nơi trẻ. Ta càng vun đắp mối quan hệ giữa trẻ với thế giới ngoài kia bao nhiêu, việc học của các em càng rộng mở bấy nhiêu, không chỉ là công cuộc chinh phục tri thức dưới mái trường, mà còn là cuộc hành trình khám phá dưới bầu trời trong xanh.
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)