Betty White, nữ diễn viên được khán giả màn ảnh nhỏ yêu mến trong suốt khoảng thời gian hơn 60 năm, từng để lại nhiều dấu ấn qua các bộ phim dài tập như “The Mary Tyler Moore Show” hay “The Golden Girls”, vừa qua đời vào ngày 31/12/2021. Jeff Witjas, người đại diện và là bạn thân của White, là người thông báo tin buồn đến công chúng. Được biết trước lúc mất, White đang chuẩn bị cho sinh nhật lần thứ 100 của mình vào ngày 17/01/2022.
Betty White xuất hiện trong chương trình "In the House" quay tại California ngày 24/11/2009 - Ảnh: Chris Pizzello/AP Photo
Nhiều người nổi tiếng và chính trị gia đồng loạt bày tỏ lòng tiếc thương. Lúc cùng chồng rời khỏi nhà hàng tại Wilmington, Delaware, Đệ Nhất Phu nhân Jill Biden có bày tỏ: “Chúng tôi yêu mến Betty White vô cùng.” Tổng thống tiếp lời: “Mẹ tôi vẫn thường nói Chúa hết mực yêu quý bà.” Ryan Reynolds, từng là bạn diễn của Betty White trong phim “The Proposal”, nhận xét: “Betty luôn biết cách bứt phá, vượt xa kỳ vọng của mọi người. Tuy bên chúng ta đã nhiều năm, bà ấy vẫn ra đi quá sớm. Chúng tôi sẽ mãi nhớ bà, Betty.”
Những năm đầu đời
Betty White sinh ra và lớn lên tại Oak Park, Illinois. Gia đình bà chuyển qua Los Angeles sinh sống khi bà vừa mới tập đi. Bà từng nói: “Tôi là con một và cả bố mẹ tôi đều là những người rất vui tính. Mỗi lần ngồi vào bàn ăn sáng là họ lại kể chuyện đùa. Thứ bố tôi mang về nhà sau mỗi ngày làm việc là những câu chuyện tiếu lâm. Tôi lớn lên trong một mái ấm thật tuyệt vời.”
Ban đầu, nguyện vọng của bà là trở thành một nhà văn. Bà từng viết kịch bản cho vở mừng ngày ra trường cấp hai của mình; vai diễn chính trong vở do bà đảm nhận. Tại trường cấp ba Beverly Hills High School, bà yêu thích con đường diễn xuất hơn sau khi tham gia diễn kịch nhiều hơn. Bố mẹ mong White sẽ tiếp tục học lên đại học sau cấp ba nhưng bà lại chọn tham gia diễn tại các sân khấu nhỏ và góp mặt vào một số vở kịch nói trên đài phát thanh.
Khi các chương trình trò chuyện mới lên sóng truyền hình cũng là lúc White bắt đầu sự nghiệp của mình. Nét dịu dàng nhưng không kém phần sắc sảo của bà đã thổi hồn vào nhiều vai diễn để đời trong các bộ phim hài nhiều tập “Life With Elizabeth” (đầu những năm 1950), “The Golden Girls” (những năm 1980), và “Boston Legal” (2004 - 2008).
Lúc mới vào ngành diễn xuất, White đảm nhiệm vị trí trợ tá cho người dẫn chương trình Al Jarvis tại Los Angeles năm 1949. Kể từ lúc này, bà học được cách giấu tuổi thật của mình. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2011, bà có bày tỏ: “Chúng ta rất coi trọng vấn đề tuổi tác của mình. Mọi chuyện nghe có vẻ ngớ ngẩn nhưng thực tế là vậy. Tôi từng được khuyên cứ ai hỏi tới tuổi thì cứ trừ đi 4 năm là xong. Vì sinh năm 1922, tôi cứ phải nhớ mình sinh năm 1926. Nhưng rồi khi nghĩ tới toán, tôi lại thôi, mặc kệ luôn.” Với vẻ mặt rạng ngời, dễ mến, má lúm đồng tiền, và đôi mắt híp lại mỗi khi cười, White sớm trở thành điểm sáng trên màn ảnh nhỏ. Đoạn kịch mà bà diễn chung với Al Jarvis sau đó được chuyển thành chương trình dài tập “Life With Elizabeth” - chương trình mang về cho bà giải Emmy đầu tiên.
Sự trẻ trung của White thể hiện qua diễn xuất tinh nghịch, tuy “thô” nhưng không kém phần duyên dáng. Ngôn từ do vai bà thể hiện trong “Lake Placid” và “The Proposal” có độ “mặn” nhất định, hợp vị khán giả. Một trong những phân cảnh hài hước nhất là khi nhân vật Catherine Piper do bà thủ vai “lỡ tay” giết người bằng chảo trong “Boston Legal”.
Năm 1973, White từng bị đồn đoán sẽ không được tham gia “The Mary Tyler Moore Show”. Bà và người chồng quá cố, diễn viên Allen Ludden, là bạn tốt của Mary Tyler Moore và nhà sản xuất Grant Tinker - chồng của Moore lúc bấy giờ. Mọi người quan ngại nếu tin đồn là thật, cả bốn người ắt sẽ rất khó xử. Tuy nhiên, chủ ban tuyển vai tại đài CBS, Ethel Winant, tuyên bố White là lựa chọn đúng đắn. Và quả là vậy, tuy dự kiến chỉ là khách mời trong một tập phim, vai diễn Sue Ann Nivens của White đã xuất hiện trong rất nhiều tập tiếp theo sau đó, mãi đến khi bộ phim kết thúc năm 1977. Cũng nhờ vai diễn này mà White đã giành được hai giải Emmy cho nữ diễn viên phụ xuất sắc trong một bộ phim hài truyền hình.
Betty White chụp chung với bạn diễn trong phim truyền hình “The Golden Girls” tại Hollywood ngày 25/12/1985 - Ảnh: Nick Ut/AP Photo
Năm 1985, White nhập hội với Bea Arthur, Rue McClanahan và Estelle Getty trong bộ phim gắn liền với tên tuổi cả bốn người - “The Golden Girls”. Tuy dàn diễn viên chính đều vào vai các phụ nữ đứng tuổi độc thân - một thử thách đối với ngành điện ảnh lúc nào cũng chú trọng những gương mặt trẻ trung - bộ phim vẫn để lại dấu ấn và kéo dài đến tận năm 1992. White vào vai Rose, một goá phụ đằm thắm nhưng khá tối dạ, tạo nên nhiều tình huống hài hước. Vai diễn này giúp bà nhận thêm một giải Emmy nữa. Bà sau đó cũng góp mặt vào bộ phim hậu truyện “The Golden Palace”. Khi người bạn diễn Arthur qua đời năm 2009, White có phát biểu: “Arthur là hình mẫu về lòng can đảm khi nhận vai trong một chương trình hài kịch. Tôi sẽ nhớ tính can trường đó lắm.”
Ngoài những chương trình kể trên, White còn góp mặt vào “Mama’s Family”, “Ladies Man”, và “Just Men”. Lại nói về Emmy khung giờ vàng, White nhận được giải Emmy thứ tư ở hạng mục này vào năm 1996 nhờ vai diễn khách mời trong “The John Larroquette Show”. Sau đó, bà còn tham gia nhiều dự án truyền hình khác như “Bones” và “Fireside Chat With Esther”. Năm 2019, bà còn góp giọng cho nhân vật “Bitey White” trong bộ phim “Toy Story 4”.
Betty White thời hiện đại
Nhưng sự nghiệp của bà toả sáng hơn bao giờ hết vào năm 2010. Câu nói hài hước của bà trong quảng cáo Snickers phát vào khoảng nghỉ giữa hiệp trận Super Bowl năm đó khiến người hâm mộ lập hẳn một chiến dịch Facebook kêu gọi “Hãy để Betty White dẫn chương trình Saturday Night Live !”. Sự xuất hiện của bà trong tập phát sóng trước Ngày của Mẹ năm đó đã được nhiều người theo dõi và tán dương. Chưa kể bà còn nhận được giải Emmy thứ bảy trong sự nghiệp nhờ tập phát sóng này.
Betty White tại phim trường cho bộ phim dài tập “Hot in Cleveland” tại Los Angeles ngày 09/6/2010 - Ảnh: Matt Sayles/AP Photo
Một tháng sau, đài TV Land cho ra mắt “Hot In Cleveland” - bộ phim dài tập đầu tiên do đài sản xuất - với sự góp mặt của những tên tuổi như Valerie Bertinelli, Jane Leeves và Wendie Malick. Cả ba vào vai những diễn viên “hết thời” dời đến Cleveland sinh sống để tránh chốn Hollywood xô bồ, coi trọng sắc trẻ. Căn nhà mà ba người đến ở do một bà goá người Ba Lan chủ quản - nhân vật do White thủ vai. Ban đầu, nhân vật này dự kiến sẽ chỉ góp mặt trong tập đầu tiên nhưng White đã chiếm trọn lòng yêu mến của khán giả và trở thành một phần không thể thiếu trong bộ phim. Cũng chính từ lúc ấy, bà trở thành hình mẫu người cao tuổi vui vẻ. Bà từng nói: “Đừng cố trẻ hoá bản thân. Hãy mở rộng tâm trí và tìm hứng thú ở mọi nơi. Có những điều dù dành cả đời chắc tôi cũng chẳng khám phá được hết, nhưng tôi vẫn mải mê tìm hiểu chúng.”
Betty White nổi tiếng đến mức sinh nhật bà trở thành sự kiện hàng năm. Vào tháng 01/2012, nhà đài NBC tập hợp nhiều ngôi sao tên tuổi cho chương trình “Sinh nhật lần thứ 90 của Betty White”, chiếu ngay khung giờ vàng buổi tối. Trong số tạp chí People ra ngày 10/01 vừa qua có bài dẫn lại câu nói của Betty: “Óc hài hước chẳng bao giờ già đi cả.” Người đại diện Witjas cho rằng đây giống như nụ cười mãn nguyện của bà dành cho hậu thế vậy. Được biết bộ phim mừng sinh nhật lần thứ 100, giờ là bộ phim tri ân nữ diễn viên quá cố, sẽ được phát sóng đúng vào sinh nhật thứ 100 của White tại 900 rạp toàn nước Mỹ. Bộ phim mang tên “Betty White: 100 Years Young - A Birthday Celebration” (tạm dịch: “Mừng sinh nhật Betty White: 100 tuổi vẫn trẻ”), do Steve Boettcher và Mike Trinklein sản xuất.
Cuộc sống ngoài phim trường
Trong mùa nghỉ ngơi của các chương trình truyền hình năm 1962, White có cơ hội diễn cùng với Allen Ludden - chồng tương lai của bà trong vở hài kịch sân khấu “Critic’s Choice”. Lúc bấy giờ, bà đã là goá phụ với ba người con và “thề” rằng mình sẽ “ở giá” suốt đời. Song, bà có trả lời phỏng vấn năm 1963 như sau: “Đi đến đâu tôi cũng nhất quyết mình sẽ không bao giờ cưới lại lần nào nữa. Tuy nhiên, Allen đã làm tôi xiêu lòng. Bọn trẻ sau đó cũng thích anh. Cuối cùng tôi cũng quy phục trước con tim của mình.” Cuộc hôn nhân của cả hai kéo dài từ 1963 đến 1981 - lúc Ludden qua đời.
Betty White chơi bài cùng chồng - Allen Ludden - tại nhà riêng ở Westchester, New York vào ngày 29/4/1965 - Ảnh: Bob Wands/AP Photo
Ngoài màn ảnh, White lúc nào cũng quyên góp tiền cho những tổ chức bảo vệ và chăm sóc động vật như Morris Animal Foundation và Sở thú Los Angeles. Khoảng 1970-1971, bà lên kịch bản, sản xuất, và dẫn chương trình “The Pet Set” - nơi các ngôi sao giới thiệu về các bé mèo hay bé chó cưng của mình. Năm 1983, bà viết cuốn sách “Betty White’s Pet Love: How Pets Take Care of Us” (tạm dịch: “Tình thương vật nuôi của Betty White: Vật nuôi chăm sóc chúng ta thế nào”). Được biết White từng từ chối góp mặt vào bộ phim “As Good As It Gets” năm 1997 vì phản đối một phân cảnh trong đó diễn viên Jack Nicholson thả một con chó trượt xuống máng dẫn xuống phòng giặt đồ trong khách sạn.
Năm 2011, Betty White từng “bật mí” bí quyết bà vẫn vui vẻ ở tuổi bát tuần là do mỗi đêm bà chỉ ngủ bốn tiếng. Khi được hỏi làm thế nào mà ai ai cũng quý mến mình, bà cười, đôi má lúm lại thành hai đồng tiền đặc trưng, rồi trả lời: “Chỉ là tôi muốn làm quen với bất cứ ai mà mình gặp để chung vui cùng họ. Mọi chuyện đơn giản chỉ có thế.”
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)