Bạn biết phải làm gì khi mắc Covid-19 như: Cách ly, theo dõi các triệu chứng và tìm kiếm sự trợ giúp nếu chúng trở nên nghiêm trọng hơn. Bạn phân vân không biết ăn gì để khỏe mạnh và mau hết bệnh càng nhanh càng tốt.
Ảnh: Getty Images
Mặc dù nghiên cứu về các loại thực phẩm cụ thể có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi của bạn khỏi vi rút SARS-CoV-2 trong giai đoạn sơ khai, nhưng một chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất dinh dưỡng là chìa khóa để duy trì hệ thống miễn dịch mạnh mẽ.
Dưới đây là tất cả những điều cần biết về những gì nên cho vào khẩu phần ăn của bạn khi mắc Covid-19.
Bạn biết gì về chế độ ăn và Covid-19?
Chuyên gia dinh dưỡng Toby Amidor, tác giả của quyển sách The Family Immunity Cookbook, trả lời với tạp chí Health rằng không có bằng chứng nào cho thấy ăn một số loại thực phẩm sẽ làm cho các triệu chứng của Covid-19 nhanh biến mất.
Amidor nói: “Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy mối liên hệ giữa việc ăn uống với hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và việc giúp giảm thời gian tồn tại của Covid-19. Nhưng một số loại thực phẩm (và cụ thể hơn là các chất dinh dưỡng có trong chúng) dường như giúp cơ thể phản ứng thành công hơn với “những kẻ xâm lược”.
Vitamin D là một thành phần quan trọng của sức khỏe miễn dịch. Một đánh giá và phân tích tổng hợp năm 2017 được công bố trên The BMJ cho thấy rằng việc bổ sung vitamin D - đặc biệt là ở những người tham gia bị thiếu hụt - được tìm thấy để bảo vệ chống lại nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính. Các vi chất dinh dưỡng khác - như vitamin C, vitamin B6 và vitamin E - cũng có liên quan đến sức khỏe miễn dịch tốt hơn. Một số chất dinh dưỡng đa lượng, như chất xơ và protein, cũng có liên quan đến khả năng miễn dịch mạnh mẽ hơn.
Thực phẩm lên men cũng có thể đóng một vai trò trong sức khỏe miễn dịch. Theo một nghiên cứu năm 2021 được công bố trên tạp chí Cell, việc tiêu thụ thực phẩm lên men dẫn đến sự đa dạng của hệ vi sinh vật hơn - có thể tác động đến phản ứng miễn dịch.
Điều đó nói lên rằng, phần lớn các nghiên cứu xoay quanh chế độ ăn uống và khả năng miễn dịch đều dựa vào thói quen ăn kiêng được thiết lập trước khi mắc bệnh. Nói cách khác: Hệ thống miễn dịch của bạn không thể đạt được trạng thái mạnh mẽ trong một sớm một chiều. Đối với nhiều người, khi nhiễm Covid-19 có nghĩa là bạn phải ăn ngon và đầy đủ chất để mau khỏe mạnh.
Dưới đây là một số loại thực phẩm để thêm vào giỏ hàng khi đi siêu thị nếu bạn hoặc người thân trong gia đình mắc Covid-19.
Trái cây và rau củ
Ảnh: www.hsph.harvard.edu/
Ăn nhiều trái cây và rau củ là một cách tuyệt vời để có sức khỏe tổng quát và hệ miễn dịch. Trái cây và rau chứa nhiều vi chất dinh dưỡng hỗ trợ miễn dịch như vitamin A, C, D và kẽm bao gồm:
• Trái cây có múi
• Cà chua
• Quả mọng
• Kiwi
• Cà rốt
• Khoai lang
• Bông cải xanh
• Ớt chuông
• Nấm
Những loại thực phẩm này không chỉ cung cấp các vi chất dinh dưỡng quan trọng mà nhiều loại trong số chúng còn cung cấp cho bạn một lượng carbohydrate phức hợp. Những chất này có thể giữ cho mức năng lượng của bạn ổn định hơn trong suốt cả ngày, điều này có thể có lợi khi đối phó với việc mệt mỏi của Covid-19.
Nếu cổ họng bị đau hoặc ngứa có nghĩa là trái cây tươi sẽ không dễ dàng làm giảm bớt sự khó chịu, bạn hãy thử pha một ly sinh tố. Hoặc, nếu bạn đang muốn một thức uống gì đó ấm, hãy nghĩ đến món súp. Chuyên gia dinh dưỡng Ana Reisdorf trả lời với tạp chí Health: “Súp là một món ăn tuyệt vời để ăn rau và giúp giảm đau bụng.”
Ngũ cốc
Chất xơ prebiotic trong ngũ cốc nguyên hạt cung cấp "thức ăn" cho vi khuẩn lành mạnh sinh sôi trong hệ tiêu hóa. Hệ vi sinh vật phát triển mạnh có liên quan đến hệ thống miễn dịch, giúp hoạt động tốt hơn. Ngoài ra, vi khuẩn có lợi trong đường tiêu hóa có thể làm giảm viêm.
Nếu Covid-19 khiến bạn bị đau họng, hãy thử bột yến mạch và lúa mạch. Cả hai đều chứa một loại chất xơ gọi là beta-glucan, được biết đến nhiều với đặc tính chống viêm. Cả hai đều có kết cấu mịn tự nhiên, chúng sẽ không làm nặng thêm tình trạng ngứa cổ họng. Các loại ngũ cốc giàu chất xơ, bổ dưỡng khác bao gồm quinoa, mì ống làm từ lúa mì, bánh mì nguyên cám và gạo lứt.
Chất đạm
Ảnh: www.hsph.harvard.edu/
Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh, trong ba chất dinh dưỡng đa lượng - protein, chất béo và carbs - protein được biết đến với khả năng tạo cơ và sửa chữa các mô. Nó cũng đóng vai trò là xương sống của tất cả các tế bào, bao gồm cả các tế bào miễn dịch.
Nhiều nguồn protein cũng chứa vi chất dinh dưỡng, Amidor cho biết: “Thịt bò giúp tăng khả năng miễn dịch vì nó có khoáng chất kẽm, tham gia vào nhiều hoạt động trao đổi chất trong cơ thể, bao gồm sản xuất protein và chữa lành vết thương.” Amidor khuyến nghị nên chọn những miếng thịt bò nạc.
Để có một bữa ăn nhẹ nhàng hơn khi năng lượng của bạn đã cạn kiệt, hãy hầm thịt. Nhiều lựa chọn từ thực vật cũng cung cấp protein, bao gồm đậu, đậu lăng và đậu phụ (tất cả đều là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào).
Sản phẩm từ sữa
Có nhiều tin đồn rằng sữa khiến cho việc ho có đờm, do đó bạn không nên uống sữa khi bị ốm. Nhưng đó là tin đồn hoàn toàn sai, các chuyên gia khuyên bạn nên uống sữa ngay cả khi bạn mắc Covid-19.
Amidor cho biết: “Sữa chua là một trong những thực phẩm hàng đầu để tăng cường khả năng miễn dịch vì nó chứa các vi sinh vật sống, hoạt động như men vi sinh”. Bà nói thêm rằng một số chủng lợi khuẩn có liên quan đến việc tăng cường khả năng miễn dịch và hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Vì sữa chua và các thực phẩm làm từ sữa chua như sinh tố và sữa lắc thường có hương vị nhẹ nhàng, nên dễ dung nạp khi bạn bị ốm.
Nhưng nếu sữa chua không phải là món ăn yêu thích của bạn, thì sữa cũng có thể giúp hỗ trợ cho bạn một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. “Một cốc sữa cung cấp 13 chất dinh dưỡng thiết yếu, bao gồm vitamin A và D, protein, selen và kẽm, tất cả đều quan trọng đối với chức năng miễn dịch,” Amidor nói.
Đồ uống
Ảnh: www.medicalnewstoday.com/
Nếu bạn bị sốt hoặc bị tiêu chảy khi mắc Covid-19, bạn sẽ dễ bị mất nước. Khi bạn bị ốm, tình trạng mất nước có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng như mệt mỏi và đau đầu. Nếu bạn bị mất nước, hãy nhớ để sẵn một chai nước và uống thường xuyên.
Reisdorf nói: “Trong khi nước rất tốt để duy trì quá trình hydrat hóa, đôi khi các chất điện giải của chúng ta cũng bị mất đi. Bạn có thể uống nước tăng cường chất điện giải. Trà ấm với một chút mật ong luôn có tác dụng làm dịu cơn ho và đau họng.”
Những thực phẩm bạn nên tránh
Thực phẩm chế biến sẵn và nhiều đường như đồ ăn nhanh, đồ chiên, nước ngọt và đồ ngọt sẽ thúc đẩy quá trình viêm trong cơ thể, khiến hệ thống của bạn khó chống lại bệnh tật. Để cảm thấy tốt nhất, hãy tránh ăn các loại thực phẩm trong các danh mục này.
Ngoài ra, Amidor cho biết: “Uống quá nhiều rượu có thể làm tổn hại đến hệ thống miễn dịch của bạn, khiến cơ thể khó bảo vệ cơ thể chống lại ‘những kẻ xâm lược bên ngoài’. Ngoài ra, rượu có thể kích hoạt tình trạng viêm trong ruột và có tác động tiêu cực đến các vi khuẩn tốt giúp giữ cho hệ thống miễn dịch của bạn khỏe mạnh.”
Bạn nên ăn gì khi mất mùi và mất vị?
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), một số trường hợp nhiễm Covid-19 gây mất vị giác và khứu giác. Sự can thiệp này với các giác quan của bạn có thể là một rào cản đối với việc ăn không ngon miệng. Reisdorf cho biết: “Nếu bạn bị mất mùi hoặc mất vị, bạn sẽ rất dễ bỏ ăn, đặc biệt là nếu bạn cảm thấy không khỏe. Nhưng nếu bạn không ăn, bạn sẽ không mau chóng khỏe lại.”
Thanh Huyền
(Lược dịch)