Giá trị thị trường của một cổ phiếu là giá giao dịch của chính cổ phiếu đó trên thị trường công cộng. Cổ phiếu được giao dịch trên các thị trường chứng khoán hoặc thông qua mạng lưới đại lý. Giá trị thị trường của cổ phiếu phản ánh sự kỳ vọng của các nhà đầu tư về hiệu suất hoạt động của một công ty trong tương lai và được theo dõi sát sao bởi các các nhà đầu tư, nhà phân tích và các công ty.

Giá trị thị trường của cổ phiếu thay đổi khi các nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu làm cho giá trị cổ phiếu tăng cao hơn hoặc giảm thấp hơn. Các nhà đầu tư luôn nỗ lực để bán cổ phiếu với giá cao hơn lúc họ mua vào nhằm tạo ra lợi nhuận. Giá cổ phiếu có thể thay đổi vì nhiều lý do nhưng yếu tố quan trọng nhất chính là sự kỳ vọng của nhà đầu tư vào thu nhập của công ty trong tương lai. Khi các nhà đầu tư đặt nhiều niềm tin vào thu nhập tiềm năng của một công ty sẽ giúp cổ phiếu của công ty đó tăng giá và ngược lại.

Vốn hóa thị trường là tổng giá trị thị trường của cổ phiếu thường của một công ty. Một nhà đầu tư mua toàn bộ công ty thường phải chi trả số tiền nhiều hơn so với số vốn hóa thị trường để sở hữu tất cả cổ phiếu của công ty đó bởi vì khi một công ty đàm phán bán toàn bộ cổ phiếu luôn đòi hỏi mức phí tiếp quản.

Giá thị trường của cổ phiếu được đo lường một cách hoàn toàn khác so với giá trị sổ sách được ghi nhận trên bảng cân đối của công ty. Giá trị sổ sách bằng vốn chủ sở hữu trừ đi cổ phiếu ưu đãi. Giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu tương đương với giá trị sổ sách chia cho số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Giá trị sổ sách và giá trị thị trường hiếm khi song hành cùng nhau bởi vì giá trị sổ sách dựa trên số liệu kế toán và không dự tính được thu nhập tiềm năng của công ty trong tương lai.

Các nhà đầu tư thường cho rằng giá trị cổ phiếu khác với giá trị thị trường, đây là giá trị cơ bản của một công ty hay còn gọi là giá trị nội tại. Các nhà đầu tư sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để tính toán giá trị nội tại và mua cổ phiếu khi giá trị thị trường thấp hơn giá trị nội tại. Giá trị thị trường khác rất nhiều so với giá trị nội tại bởi vì giá trị thị trường của một cổ phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố và những yếu tố này không trực tiếp ảnh hưởng đến việc kinh doanh cơ bản của công ty.

Đình Phú
(Lược dịch)