Một nghiên cứu mới đây đặt giả thuyết các bạn trẻ từ 13 tuổi bắt đầu ngừng “bắt sóng” giọng của mẹ.
Các nhà nghiên cứu phát hiện não bộ trẻ vị thành niên không còn nhận rõ nét đặc sắc trong giọng của người mẹ so với lúc trước.
Nghiên cứu mới đây cho thấy các thay đổi xảy ra đối với hệ thần kinh trẻ vị thành niên khiến các em dễ bắt được các giọng nói lạ hơn - Ảnh: Getty Images
Nghiên cứu do Trường Stanford School of Medicine thực hiện, tiến hành khảo sát hoạt động não bộ các bạn trẻ từ 13 đến 16,5 tuổi bằng máy chụp cộng hưởng từ (MRI). Thiết bị này cho thấy các vùng não hoạt động mạnh hơn khi nghe được tiếng người lạ thay vì tiếng của mẹ. Điều này cho thấy các bạn càng lớn tuổi càng dễ nhận ra giọng người lạ hơn.
Tiến sĩ Daniel Abrams, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu này, cho biết: “Các bạn trẻ vị thành niên nhận ra giọng người lạ cũng nhanh như trẻ sơ sinh nhận ra giọng mẹ vậy. Các bạn trẻ không nhận ra điều này mà chỉ nghĩ là mình thích làm bạn với những bạn trẻ khác đồng trang lứa. Trong khi thực tế, bộ não của các bạn dần nhạy cảm hơn với các giọng nói mới, những giọng nói khác biệt, chưa từng nghe thấy trước đây và cảm thấy chúng thu hút hơn.”
Điều này không có nghĩa các bạn trẻ quên đi giọng của mẹ mình ra sao. Chỉ là trong lúc tham gia thí nghiệm nhận diện hai giọng phụ nữ cùng đọc một loạt từ giống nhau thì các bạn nhận ra được giọng mẹ mình trong 97% các trường hợp.
Nhóm thực hiện đã so sánh kết quả này với một nghiên cứu khác khảo sát hoạt động não bộ của các trẻ từ 12 tuổi trở xuống. Bộ não các trẻ nhỏ tuổi hơn “phản ứng bùng nổ” khi nhận ra giọng của mẹ chúng, còn những giọng nói người lạ lại ít gây ra những kích thích như vậy. Ở bộ não các bạn vị thành niên, giọng người lạ lại kích thích trung khu tưởng thưởng của não bộ hơn là giọng mẹ. Vùng vỏ thùy giữa trán, khu vực não bộ giúp ta gán giá trị cho một thông tin giao tiếp nào đó, cũng được kích thích mạnh mẽ khi nghe giọng người lạ.
Nhóm tác giả nghiên cứu có viết: “Trung khu này ở các bạn trẻ 13-14 tuổi, bất kể là nam hay nữ, bắt đầu nhạy cảm với giọng người lạ hơn.”
Tiến sĩ Abrams nhận xét thêm: “Kết quả các thí nghiệm đã chỉ ra khi ta thấy các bạn trẻ “nổi loạn” và không nghe lời bố mẹ, thực tế là do não bộ các bạn hướng sự chú ý đến những giọng nói lạ, khác biệt hơn giọng của người thân trong gia đình.”
Nhóm khoa học cũng hy vọng nghiên cứu này sẽ giúp họ khám phá được những gì xảy ra trong não bộ những bạn vị thành niên tự kỷ cũng như những bạn gặp vấn đề về nhận diện và chú tâm đến lời nói của người khác.
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)