Trong hơn một thập kỷ qua, việc hút thuốc lá điện tử đã tăng với tốc độ nhanh chóng, đặc biệt là học sinh trung học. Hút thuốc lá điện tử, hành vi hít lấy hơi thuốc thông qua thiết bị thuốc lá điện tử (hay còn gọi là e-cigarette), thường được xem là hành vi thay thế kiểu hút thuốc lá truyền thống. Chất lỏng dành cho thuốc lá điện tử có nhiều mùi hương khác nhau như vị bạc hà, vị xoài, và vị crème brulee, và điều này đẩy mạnh sức hút của thuốc lá điện tử đối với thanh thiếu niên.
Ảnh: www.childrens.com/
Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc hút thuốc lá điện tử không an toàn như nhiều người vẫn nghĩ. Và đây là những gì bạn cần biết về việc hút thuốc lá điện tử và những rủi ro về mặt sức khỏe của thuốc lá điện tử.
Liệu thuốc lá điện tử có an toàn hơn thuốc lá thông thường?
Nhiều người sử dụng thuốc lá điện tử thay thế cho thuốc lá điếu vì chúng không chứa thuốc lá, thường không có mùi hương và không tạo ra khói thuốc. Mặc dù người dùng không tiếp xúc với khói của thuốc lá khi sử dụng thuốc lá điện tử, nó vẫn có thể gây ra hội chứng nghiện nicotine. Nicotine là hoạt chất có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thần kinh, đặc biệt là đối với thanh thiếu niên khi bộ não vẫn còn đang phát triển.
TS. David Atkinson, Giám đốc Y tế của Chương trình Phục hồi Thanh thiếu niên tại Children’s Health℠ cho biết: “Nhiều năm trước, nghiện nicotine được xem là có ít vấn đề và không nguy hiểm như hút thuốc lá. Tuy nhiên, những người nghiện nicotine thường xuyên lo lắng và trầm cảm, kém khả năng tập trung khi không có thuốc, kém kiên nhẫn và cảm thấy tồi tệ hơn so với những người khác”.
TS. Atkinson cũng cho biết việc nghiện hoạt chất nicotine, đặc biệt là ở lứa tuổi còn trẻ, có thể dẫn tới những cơn nghiện khác bao gồm ma túy và rượu. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc hút thuốc lá điện tử làm tăng nguy cơ trẻ vị thành niên sẽ sử dụng thuốc lá truyền thống trong tương lai. Bởi vì nhiều trẻ vị thành niên nghĩ rằng hút thuốc lá điện tử an toàn, những thanh thiếu niên có thể chưa bao giờ hút thuốc hoặc nghiện nicotine có thể trở nên nghiện thuốc.
TS. Atkinson cho biết thêm: “Nghiện nicotine khiến trẻ tò mò hơn và sẵn sàng thử nghiệm các hành vi liều lĩnh khác. Nếu chúng không có thiết bị thuốc lá điện tử bên cạnh, chúng có thể sẽ tìm đến thuốc lá truyền thống nếu chúng có sẵn cho trẻ sử dụng.”
Bên cạnh nicotine, thuốc lá điện tử và chất lỏng có thể chứa một số chất hóa học và chất độc, bao gồm diacetyl, formaldehyde và các chất gây ung thư khác. Khi được đốt nóng và hít vào, những chất độc hóa học này sẽ gây ra những nguy hiểm về mặt sức khỏe bao gồm “viêm tiểu phế quản”, một căn bệnh để lại những vết thương trên phổi và cản trở lưu thông những đường ống dẫn khí nhỏ xíu dẫn đến các vấn đề về đường hô hấp. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên kết giữa hút thuốc lá điện tử với các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm nguy cơ nhồi máu cơ tim cao hơn.
Điều phụ huynh cần biết về Juuling
Với thiết kế đẹp mắt, Juul là thương hiệu thuốc lá điện tử được thanh thiếu niên đặc biệt ưa chuộng. Nó trông như một cái USB và thậm chí có thể sạc khi được cắm vào laptop. Do có kích thước nhỏ và không tạo ra nhiều khói như các loại thuốc lá điện tử khác, Juul giúp thanh thiếu niên hút thuốc lá điện tử dễ dàng hơn ở những nơi như trường học.
Tiến sĩ Atkinson nói: “Thanh thiếu niên coi Juuling là một phiên bản phức tạp hơn của thuốc lá điện tử, nhưng nó thực sự nguy hiểm hơn. Mặc dù chúng xem xu hướng này là vô hại, nhưng nó rất dễ gây nghiện do nồng độ nicotine cao hơn trong mỗi lần hít vào. Các phụ huynh cần phải có sự tự tin khi nói chuyện với con em về các mối nguy hiểm tiềm tàng của nó”.
Juuling có những rủi ro sức khỏe tương tự như các loại thuốc lá điện tử khác, nhưng Tiến sĩ Atkinson cảnh báo đây cũng là một cách nhanh hơn để nghiện nicotine. Thanh thiếu niên dễ cảm thấy mệt hơn do lượng nicotine đưa vào cơ thể trong một khoảng thời gian ngắn. Một mối nguy hiểm khác của Juuling là thiết bị không chỉ được sử dụng cho nicotine. Nó cũng có thể được sử dụng để hít cần sa.
Cách nói chuyện với trẻ về thuốc lá điện tử
Với tất cả những quan niệm sai lầm về thuốc lá điện tử, việc cha mẹ mở lời và có một cuộc trò chuyện chân thành với trẻ về những mối nguy hiểm và rủi ro về sức khỏe là một điều rất quan trọng.
Tiến sĩ Atkinson nói: “Các trường học ngày càng nhận thức rõ hơn về việc sử dụng các thiết bị thuốc lá điện tử trong giờ học - tuy nhiên chúng ta vẫn cần phải nhận thức và giải quyết vấn đề này - giống như những gì người ta thường làm về ma túy, thuốc lá và rượu.”
Tiến sĩ Atkinson cũng cho rằng cha mẹ nên là người dẫn dắt trong việc nói chuyện với con về thuốc lá điện tử. Khuyến khích con bạn rời khỏi phòng nếu chúng nhìn thấy ai đó hút thuốc lá điện tử và trấn an con bạn rằng chúng có thể nói với bạn một cách tự tin về bất kỳ người thuốc lá điện tử nào chúng thấy ở trường.
Nói chuyện với con về những vấn đề trong tương lai mà thuốc lá điện tử có thể gây ra. Ví dụ, một số nhà tuyển dụng kiểm tra chứng nghiện nicotine như một phần của quá trình tuyển dụng. Những người khác có thể coi hút thuốc và thuốc lá điện tử là tác phong không chuyên nghiệp, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng kiếm việc sau này của con bạn.
Bạn cũng nên nhấn mạnh với con là chúng có thể sẽ khiến bản thân đi vào con đường nghiện ngập và thành thật với bọn trẻ về những vấn đề thực tiễn của việc nghiện ngập.
Tiến sĩ Atkinson cho biết: “Vấn đề của việc nghiện nicotine là sự thích thú với loại thuốc này sẽ giảm đi khi ham muốn đối với nó tăng lên. Đó là sự thất bại hoàn toàn và điều này dẫn đến việc gia tăng nguy cơ rối loạn lo âu và chứng trầm cảm.”
Để giúp cho bọn trẻ nhà bạn tránh việc không hút thuốc, hãy bắt đầu nói về những mối nguy cơ với chúng ngay từ đầu, ngay từ khi chúng vào lớp 5. Hãy đảm bảo chúng hiểu rằng sẽ không có phương pháp thay thế an toàn nào dành cho việc hút thuốc, và nó có thể dẫn đến nghiện ngập và các vấn đề sức khỏe khác.
Vân Anh
(Lược dịch)