Air India tiến gần hơn đến cột mốc 500 máy bay trị giá hàng chục tỷ USD, đặt đơn tại cả Airbus lẫn Boeing. Theo các nguồn tin hàng không hôm 11/12, Tập đoàn Tata Group đang dần hiện thực hóa tham vọng phục hưng ngành này tại Ấn Độ.
Logo Air India tại trụ sở đặt ở Mumbai, Ấn Độ, hôm 19/10/2021 - Ảnh: Francis Mascarenhas/Reuters
Các đơn đặt hàng gồm khoảng 400 máy bay thân hẹp cùng 100 (hoặc hơn) máy bay thân rộng, trong đó là hàng chục chiếc Airbus A350, Boeing 787 và 777. Các nguồn tin này xin được giấu tên bởi các công đoạn cuối cùng vẫn cần hoàn tất trước khi chốt đơn vào tuần giữa tháng 12.
Thương vụ này dự đoán có thể đạt 100 tỷ USD giá niêm yết, chưa kể đến các tùy chọn. Nếu thành công, đây sẽ là thương vụ lớn nhất tính về giá trị, vượt mặt 460 chiếc Airbus và Boeing do American Airlines đặt hàng hơn 10 năm trước.
Giá trị các đơn hàng lớn đến mức, ngay cả khi áp dụng khuyến mãi dự kiến, tổng giá vẫn lên đến 10 tỷ USD, kết thúc một năm khá chông chênh khi nhu cầu máy bay tăng trở lại sau đại dịch nhưng vẫn còn đó các vấn đề về vận hành hàng không và môi trường.
Thương vụ này giúp Airbus đảm bảo tìm được nhà cho những chiếc A350 trước đó sản xuất cho Aeroflot của Nga, nhưng không chuyển giao được do lệnh cấm vận đối với Moskva. Hiện Airbus và Boeing không muốn bình luận về vấn đề này.
Đơn đặt hàng khổng lồ đến với Tata sau khi tập đoàn này thông báo sáp nhập Air India với Vistara - công ty liên doanh với Singapore Airlines - nhằm đảm bảo các chuyến bay năng suất hơn, củng cố vị thể của họ tại thị trường nội địa và quốc tế.
Thương vụ vừa qua giúp khẳng định Air India là hãng hàng không quốc tế lớn nhất và hãng hàng không nội địa lớn thứ hai, sau IndiGo.
Nhờ mua lại Air India lúc hãng này bị nợ nần chồng chất mà Tata có cơ hội mở rộng không phận hoạt động và quyển tiếp cận các bãi đáp mới, đặc biệt là những địa điểm ở Mỹ và Châu Âu.
Thách thức phía trước
Được JRD Tata sáng lập vào năm 1932, Air India trở thành doanh nghiệp nhà nước từ 1953. Hình ảnh hoàng tộc đại diện cho Air India vốn gắn liền với các chuyến bay sang trọng và dịch vụ thượng hạng. Song, chất lượng của hãng ngày càng sút giảm khi đối mặt với các vấn đề tài chính chồng chất giữa những năm 2000.
Tata giành lại quyền kiểm soát Air India vào tháng 01/2022, với mong muốn phục dựng uy tín của hãng. Đơn đặt hàng là một phần của chiến lược thu hút lại lượng khách Ấn Độ hải ngoại di chuyển đến Delhi hay Mumbai, cạnh tranh với hãng Emirates trong cùng khu vực.
Air India cũng muốn chiếm thị phần lớn của cả thị trường quốc tế lẫn trong nước, đối đầu trực tiếp với IndiGo.
Dự kiến chuyển giao trong vòng 10 năm tiếp theo, hơn 500 chuyến bay nói trên sẽ thay thế, mở rộng đội bay tại thị trường hàng không phát triển nhanh nhất thế giới này, đồng thời giúp Thủ tướng Narendra Modi đạt mục tiêu mở rộng nền kinh tế đến mức 5 nghìn tỷ USD đã đặt ra.
Song, giới chuyên gia cảnh báo Air India có thể đối mặt với nhiều thách thức như cơ sở hạ tầng dưới chuẩn, thiếu phi công, các hãng hàng không ở vùng Vịnh vẫn còn quá mạnh.
Một số nguồn tin trong cuộc cho biết nhiều hãng sản xuất máy bay và động cơ đã réo tên Air India suốt nhiều tháng qua, trong khi Giám đốc điều hành Campbell Wilson vẫn từ chối đưa ra các quyết định sống còn về cơ cấu đội bay.
Theo thông tin từ Reuters hồi tháng 7, Air India tiêu tốn khá nhiều thời gian làm quen với mẫu Airbus A350 cùng Boeing 787 và 777 thân rộng, cùng những loại máy bay nhỏ hơn, chỉ gồm một lối đi.
Campbell tiết lộ vào tháng 11/2022 rằng Air India đang đàm phán mở rộng đội bay trong vòng 5 năm tới: “Không cần phải nói, vốn đầu tư cho dự án này sẽ “kha khá” đấy.”
Huỳnh Trọng Nhân
(Lược dịch)