Vụ máy bay Boeing 787 Dreamliner của LATAM Airlines lao đầu ngày 11/3 rất có thể do sai sót trong khoang lái chứ không phải do lỗi thiết kế Boeing, theo thông tin đăng trên tờ Wall Street Journal.
Chiếc Boeing 787 Dreamliner hoạt động cho hãng LATAM Airlines - Ảnh: Brett Phibbs/AFP
Bài báo trên dẫn lời một chuyên gia giấu tên cho biết bằng chứng điều tra sơ bộ chỉ ra một tiếp viên hàng không có thể đã vô ý đụng phải công tắc trên ghế phi công lúc phục vụ bữa ăn, khiến máy bay tắt chế độ tự động, trả điều khiển về cho phi công, đồng thời chúi mũi lao xuống. Phi công sau đó đã giành lại quyền kiểm soát máy bay và hạ cánh an toàn.
Cũng trong cùng bài báo, Boeing nói đã gửi thông báo đến các hãng đang sử dụng dòng 787 Dreamliner ghi rõ “hướng dẫn kiểm tra, bảo trì các công tắc trên ghế phi công”. Được biết hãng cũng đã từng gửi thông báo tương tự đến các đơn vị dịch vụ hàng không năm 2017.
Theo ghi nhận, American Airlines cũng đã gửi thông báo đến các phi công rằng hãng “đã tìm thấy hiểm hoạ tiềm tàng” với những công tắc lắp phía sau ghế phi công trên máy bay dòng Dreamliner và quy định bất kỳ ai vào khoang lái cũng phải “tránh xa các công tắc ở phía trên lưng ghế phi công khi có người đang ngồi ghế”.
Được biết Boeing cũng đã từng cảnh báo các hãng hàng không về vấn đề ghế ngồi khoang lái 787 “có thể di chuyển thất thường”. Theo đó, công tắc điều khiển chuyển động cúi về trước hay ngả ra sau của ghế cơ trưởng hay cơ phó “có thể bị kẹt” nếu “bộ phận lò xo bảo vệ công tắc lưng ghế” đóng lại khi công tắc lỏng hoặc bị rời. Trong cùng văn bản là hướng dẫn ngắt nguồn điện đi đến ghế.
FAA rà soát các thông báo
Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ (FAA) nói đã xem qua hai thông báo của Boeing gửi cho các hãng hàng không về vấn đề công tắc khoang lái, một công bố ngày 14/3 vừa qua và một gửi đi năm 2017. Cục chuẩn bị tập hợp các chuyên gia an toàn hàng không nhằm thảo luận các thông báo trên. FAA tuyên bố: “Cục sẽ tiếp tục theo dõi tình hình sát sao.”
Khi được hỏi liệu thông báo công bố ngày 14/3 có phải là phản hồi kết quả điều tra sơ bộ vụ chuyến bay LATAM hay không, phát ngôn viên Boeing từ chối bình luận và kêu gọi chờ đợi kết luận từ ban điều tra. Hiện tính chân thực của báo cáo đăng trên Wall Street Journal vẫn chưa thể xác minh được.
Được biết vụ việc khiến hàng chục người bị thương; do máy bay lao xuống bất ngờ, họ bị hất lên trần khoang khách. Một hành khách cho biết có viên phi công bảo họ máy bay đã không kiểm soát được nữa do “các bảng chỉ dẫn đều hỏng cả”. Điều này cho thấy Boeing sắp đối mặt với một vấn đề kỹ thuật đau đầu nữa sau một loạt các lỗi được phát hiện trong nhiều năm qua.
Trong một thông báo công bố hôm 11/3, LATAM nói máy bay của họ “gặp sự cố kỹ thuật trong lúc bay, gây ra chuyển động mạnh”. Cũng theo thông báo, chuyến bay đã hạ cánh ở đúng điểm đến tại Auckland, New Zealand. Khi được hỏi về những chứng cứ nào cho thấy vấn đề kỹ thuật xảy ra trong khoang lái, hãng nói cần phải chờ kết quả từ ban điều tra và từ chối bình luận thêm. Công đoàn phi công LATAM cũng từ chối bình luận trong khi công đoàn tiếp viên của hãng vẫn chưa có động thái phản hồi.
Trong thông báo gửi đến CNN hôm 12/3 vừa qua, Boeing xác nhận đang “cố gắng thu thập thêm nhiều thông tin về chuyến bay và sẵn sàng hỗ trợ hành khách khi cần”.
Hiện cơ quan hàng không New Zealand và Chile đang phối hợp điều tra chuyến bay LATAM, vốn là một hãng hàng không của Chile. Nhóm điều tra đang xử lý hộp đen - thiết bị ghi nhận tất cả dữ liệu của chuyến bay cũng như băng thu âm các cuộc hội thoại trong buồng lái. Cả hai hộp đen giờ đã được tháo khỏi máy bay gặp sự cố và đang được Uỷ ban Điều tra Tai nạn Giao thông New Zealand lưu giữ xem xét.
Boeing và vấn đề an toàn
Sẽ là tin tốt cho Boeing nếu kết quả điều tra cho thấy nguyên nhân không liên quan gì đến hãng bởi hiện tại cả FAA lẫn Ban An toàn Vận tải Quốc gia Hoa Kỳ (NTSB) đều đang tập trung giám sát cao độ ông lớn hàng không này sau khi một máy bay Boeing 737 Max của Alaska Airlines bị bung chốt cửa, tạo ra một lỗ hổng lớn trên thân khi máy bay đã ở trên tầng không được vài phút vào ngày 05/01.
Mặc dù may mắn không ai gặp thương tích đáng kể nhưng vụ việc lại khiến dư luận lo lắng cao độ về tính an toàn của máy bay dân dụng. Trước đó vào năm 2018 và 2019, hai chuyến bay Lion Air 610 và Ethiopian Airlines 302 sử dụng cùng dòng Boeing 737 Max gặp sự cố kinh hoàng, khiến tổng cộng 346 người thiệt mạng.
Boeing nhận trách nhiệm pháp lý liên quan đến hai tai nạn này vì lỗi nằm ở thiết kế Boeing 737 Max. Bộ Tư pháp Hoa Kỳ vẫn tiếp tục xem xét liệu những sự cố gần đây nhất như vụ Alaska Air có vi phạm thoả thuận hoãn truy tố mà hãng đã đạt được năm 2021 hay không. Nếu có thì Boeing sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Sau sự cố Alaska Air, kết quả thanh tra do FAA đứng đầu cho thấy “nhiều dấu hiệu Boeing không tuân thủ quy định trong quá trình kiểm soát chất lượng sản xuất, xử lý và lưu kho các bộ phận, cũng như quản lý thành phẩm”. Cục sau đó đã cho Boeing thời hạn 90 ngày phải đề ra kế hoạch khắc phục những vấn đề chất lượng kể trên. Boeing cho biết vẫn đang cố gắng đáp ứng các yêu cầu từ phía FAA.
Báo cáo sơ bộ vụ việc ngày 05/01 do NTSB công bố phát hiện máy bay gặp sự cố ngay khi rời xưởng Boeing vào tháng 10 năm ngoái đã bị thiếu 4 bu-lông giúp giữ chốt cửa cố định. Báo cáo NTSB không chỉ đích danh ai phải chịu những lỗi nào, song đã chỉ trích Boeing kịch liệt vì không ghi nhận bằng văn bản công nhân nào phụ trách khu vực chốt cửa.
Các quản lý cấp cao của Boeing thừa nhận hãng cần phải kiểm tra chất lượng chặt chẽ hơn, đảm bảo an toàn cho các máy bay hãng sản xuất. Dave Calhoun, CEO của Boeing, có trả lời giới đầu tư như sau trong phiên thảo luận về những đợt thua lỗ gần đây nhất: “Bất luận kết luận ban điều tra ra sao, Boeing sẽ chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra. Vụ việc như thế này đáng lẽ không được phép xảy đến với bất cứ máy bay nào rời xưởng chúng tôi. Chắc chắn chúng tôi còn phải cố gắng rất nhiều để phục vụ khách hàng và các hành khách tốt hơn.”
Theo CNN